Verbinding A8-A9

Een weg, een verbinding als de A8-A9 raakt aan aspecten als gezondheid, landschappelijke kwaliteit, de unieke veenweiden, rust en stilte, biodiversiteit – waarmee het slecht gesteld is in Noord-Holland - en zelfs aan unieke cultuurhistorie met een UNESCO werelderfgoedstatus. De Partij voor de Dieren Noord-Holland vindt dat nieuwe verbindingen en doorsnijdingen in het waardevol landschap en de open ruimte noch noodzakelijk noch van deze tijd zijn. Het wegennetwerk is de afgelopen decennia voldoende gegroeid.

De Partij voor de Dieren Noord-Holland ziet in de opties die nu nog op tafel liggen voor een A8-A9 verbinding vooral verplaatsen en vooruitschuiven van problemen, in plaats dat ze bij de kern worden aangepakt. Knelpunten en luchtvervuiling worden verplaatst, natuur wordt aangetast en daarnaast zorgen alle opties behalve de Nul-plusvariant voor een ernstige aantasting van ons werelderfgoed de Stelling van Amsterdam. Dat vindt de partij onacceptabel en pleit ervoor om de focus op het aanleggen van wegen los te laten en te verplaatsen naar het oplossen van leefbaarheidsproblemen in het gebied.

Geen langdurige oplossing

In commissievergaderingen heeft de Partij voor de Dieren Noord-Holland er meerdere malen op gewezen dat vervuiling door aanleg van nog meer wegen eenvoudigweg wordt verplaatst en dat er een verkeersaanzuigende werking zal ontstaan, waardoor er uiteindelijk nauwelijks winst wordt geboekt qua reistijd.

Uit MIRT Onderzoek Noordkant Amsterdam (MONA) van het Rijk blijkt ook dat de investering in een verbinding als de A8-A9 nauwelijks iets oplost qua bereikbaarheid. Een verbinding tussen de A8 en de A9 lost mogelijk een deel van de verkeersproblemen in Krommenie op, maar verschuift ook de problemen: verkeer en vervuiling verplaatsen zich. De netto reistijd van een groot deel van de mensen wordt niet of nauwelijks verkort.

Verder bleek uit de MIRT Corridorstudie Amsterdam-Hoorn, een onderzoek van Rijkswaterstaat, dat de verbindingsweg A8-A9 effecten heeft op de verkeersafwikkeling in Zaanstad. Het knooppunt Zaandam zal veel drukker worden en rond de Coenbrug en de op- en afritten zal het verkeer door de aanleg van de verbinding tussen A8-A9 juist toenemen met zo'n 50%.

Bovendien concludeert het onderzoek van ingenieursbureau DHV uit 2007 dat de aanleg van de A8-A9 een verkeersaantrekkende werking heeft. Ook het MONA beschrijft een dergelijke werking, waardoor uiteindelijk de reistijd weer zal toenemen.

Ook kleven grote financiële risico’s aan dit project, waarvan een groot deel onvoldoende wordt meegenomen in de overwegingen. Zo wordt het risico van de inpassing in het veenweidegebied niet ingecalculeerd. Bij grote werken in het slappe veen komt men altijd voor verrassingen te staan. Wegen in het veen hebben de neiging weg te zakken wat tot onveilige situaties kan leiden. Bovendien zijn zulke wegen duur in onderhoud.

Luchtkwaliteit

Uit de luchtkwaliteit kaart van de Natuur en Milieu Federatie Noord-Holland blijkt dat in bijna alle gemeenten in Noord-Holland de lucht niet gezond of zelfs ongezond is, gerelateerd aan de gezondheidsnormen die de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) stelt. Hoewel de lucht de laatste tijd schoner is geworden, veroorzaken de huidige luchtverontreinigings-niveaus nog steeds een verkorting van de gemiddelde levensverwachting met meer dan een jaar, aldus het RIVM. Die problemen lossen we niet op door meer wegen te bouwen en stukken groen af te breken. Integendeel.

Terwijl de luchtkwaliteit in Noord-Holland dus nog steeds zorgelijk is, wordt bij het A8-A9-project eerder gewerkt aan een verspreiding en verplaatsing van het leefbaarheidsprobleem: de leefbaarheid bij Saendelft en Broekpolder wordt met dit project verder onder druk gezet, terwijl het hoogstens een verzachting oplevert voor het leefbaarheidsprobleem aan de Provincialeweg van Krommenie.

Bijzonder gebied

Het gebied waarin het project speelt is een bijzonder gebied, waar verschillende (unieke) kwaliteiten te vinden zijn, zoals weidevogelleefgebied. De open landschappen tussen de steden zijn voor de leefbaarheid in onze verstedelijkte metropool van onschatbare waarde. De ruimte voor natuurbeleving en biodiversiteit is een waardevolle eigenschap en essentieel voor leefbaarheid. De waarde die wij hechten aan het behoud van werelderfgoed, aan het behoud van landschap en open ruimte, wordt nauwelijks zichtbaar in de huidige overwegingen. Bovendien zijn natuur, landschap en leefbaarheid op lange termijn ook goed voor de economie, omdat mensen hier graag willen wonen en bedrijven zich graag vestigen.

Hoewel de provincie onderschrijft dat de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) afgemaakt wordt en dat er geen EHS verloren moet gaan, gaat het huidige voorstel dwars door EHS en pal langs Natura 2000 gebieden. Dat betekent niet alleen dat de stikstofdepositie de natuurwaarden in de omgeving onder druk zet, maar tevens dat dieren die tussen gebieden migreren op de wegen kunnen verongelukken. De Partij voor de Dieren vindt dat onacceptabel en vindt dat een goed milieu, natuur en leefomgeving als uitgangspunt moeten dienen voor toekomstige infrastructurele aanpassingen.

Alle varianten die nu op tafel liggen, de gestrekte varianten, brengen onherstelbare schade toe aan de natuur. De waarde van bijvoorbeeld het Oer-IJ gebied is van wezenlijk belang en wordt door de A8-A9 plannen ernstig bedreigd.

Werelderfgoed

Werelderfgoederen zijn monumenten die zo belangrijk zijn voor de wereldgemeenschap dat we ze veilig aan toekomstige generaties willen doorgeven. Alle gestrekte varianten in de huidige voorstellen leveren volgens UNESCO werelderfgoedcomité en zijn vaste adviseur ICOMOS onherstelbare schade aan ons werelderfgoed de Stelling van Amsterdam, waardoor de Stelling zijn status als werelderfgoed zou verliezen. ICOMOS concludeert dat het Nul-plusalternatief de enige oplossing is die geen verlies van erfgoed met zich meebrengt, maar dat deze wel een nadelig effect heeft op de leefbaarheid in de omgeving van het erfgoed en bovendien geen duurzame vervoersoplossing vormt. Daarom ondersteunt ICOMOS op dit moment geen enkel alternatief dat op tafel ligt en vraagt om verder te zoeken naar andere opties die wel het werelderfgoed en de leefbaarheid beschermen.

Focus op aanpakken van bron leefbaarheidsprobleem

De slechte leefbaarheid in het gebied moet volgens de Partij voor de Dieren Noord-Holland wel aangepakt worden. Er moet een keuze worden gemaakt voor luchtkwaliteit, natuur en milieu en niet worden gekozen voor meer auto’s. Daarom wil de Partij voor de Dieren Noord-Holland dat specifiek wordt gekeken naar alle mogelijkheden om de leefbaarheid in het gebied te vergroten. Een milieuzone op de Provincialeweg, om te zorgen dat de grootste vervuilers geen gebruik meer maken van deze weg, naast een verkeersdosering om de overlast te verminderen. Daarnaast dient te worden geïnvesteerd in het stimuleren van elektrisch rijden en het reizen met openbaar vervoer.

Daarnaast geeft het Rijk aan dat de scheefheid wonen/werken een belangrijke oorzaak is van de mobiliteitsproblemen. Uit het onderzoek van het Rijk blijkt dat vermindering van deze scheefheid leidt tot reductie van woon-werkverkeer en dus reductie van mobiliteitsproblemen. Grote investeringspakketten zoals A8-A9 faciliteren autogebruik, waardoor de verkeersmaatregelen teniet worden gedaan.

De Partij voor de Dieren is van mening dat we moeten werken aan het terugdringen van woon-werkverkeer en zo veel mogelijk openbaar vervoer en fietsen mogelijk moeten maken. Dat zorgt niet alleen voor minder verloren uren in reistijd, maar zorgt er ook voor dat wegen niet hoeven worden uitgebreid.

De Partij voor de Dieren Noord-Holland vindt het onwenselijk om helemaal terug te gaan naar de tekentafel en alle varianten opnieuw te bekijken. Dan moeten inwoners van Krommenie en Assendelft nog langer wachten, terwijl er ondertussen niets gebeurt om de leefbaarheid in het gebied te verbeteren. Op dit moment richten alle plannen zich op hoe er meer asfalt moet worden aangelegd, terwijl er geen zicht is op de verbetering van de leefbaarheid in het gebied. Aangezien het leefbaarheidsprobleem het meest urgente is en de gezondheid van inwoners, natuur en milieu aantast, wil de Partij voor de Dieren dat alle energie gestoken wordt in gezonde lucht, in plaats dat er wordt blindgestaard op het bouwen van wegen.