Afscheids­speech Ines Kostic

Voorzitter,

Dit is mijn laatste bijdrage als Statenlid. Met ons team en vele inwoners heb ik er afgelopen 4,5 jaar alles aan gedaan om de provincie gezonder, socialer en diervriendelijker te krijgen.

Al vroeg werd tegen mij gezegd: je doet het goed, maar politiek is traag en je kunt toch niemand overtuigen. Voor mijn collega’s en mensen thuis: laat je dat nooit wijsmaken. Want anders komt er nooit verandering. Ik heb zelf ervaren dat het wél kan. Met o.a. 50PLUS, JA21, GL, D66 en ja, ook het CDA. Daarvoor dank.

Op basis van feiten en fatsoen zochten we altijd de samenwerking met andere partijen op en bleven iedereen meenemen. Daarmee krijg je immers beter beleid. Maar daarvoor was het ook belangrijk om ons soms streng en eerlijk uit te spreken als andere partijen te veel verzandden in pappen en nathouden.

Ik wil afscheid nemen met vijf moties op een onderwerp dat ik belangrijk vind: het beschermen van welzijn van mensen én het welzijn van andere dieren.

Het welzijn van mensen wordt in onze provincie al decennia aangetast door de leiding van vervuilende staalfabriek Tata Steel, de grootste vervuiler van Nederland. De overheid heeft decennialang weggekeken en dealtjes met Tata gesloten, terwijl Tata zich keer op keer niet aan afspraken hield. Hoewel er nu verbeteringen zijn, moeten we voorkomen dat we fouten uit het verleden herhalen.

Daar zijn minstens de volgende drie zaken nodig:

1. Maximale inzet op afdwingen van naleving van voorschriften en wet- en regelgeving. We zien dat Tata al jaren regels schendt. De provincie heeft onder druk van omwonenden stappen genomen. In de laatste VTH-brief wordt gesproken over naleving ‘bevorderen’ en praten met de directie. Maar bij Tata hebben we gezien dat vooral harde maatregelen helpen. Daarom is het belangrijk druk te blijven zetten en OD te ondersteunen in het zoeken naar manieren om naleving door Tata sneller af te dwingen.

2. Meer meten. Continu, fijnmazig, gericht op de meest schadelijkste stoffen. Zodat we minder afhankelijk worden van de onbetrouwbare data van Tata. We weten al sinds de jaren 70 dat Tata veel ziekmakende stoffen uitstoot, maar na al die jaren zijn we nog steeds voor veel informatie afhankelijke van het bedrijf zelf, waardoor we Tata’s claim niet onafhankelijk kunnen controleren.

3. Win het vertrouwen van burgers terug.

Op die drie punten daarom dus de volgende moties:

Motie Kooksgasfabrieken Tata Steel: naleving voorschriften afdwingen i.p.v. ‘bevorderen’,
samen met JA21, SP, Volt

verzoeken GS om:

• PS een overzicht te geven welke wet- en regelgeving precies afgelopen jaren is overtreden bij de kooksgasfabrieken;

• naleving van de voorschriften voor de kooksgasfabrieken zoveel mogelijk af te laten dwingen in plaats van te ‘bevorderen’;

• hierover in het eerste kwartaal van volgend jaar een brief te sturen aan PS;
  

en gaan over tot de orde van de dag.

“Zoveel mogelijk” staat er in motie, omdat we natuurlijk wel binnen het jurdisch mogelijk moeten blijven.

Dan Motie Meer onafhankelijk meten bij Tata
met JA21 SP Volt

verzoeken GS om:

• te verkennen (desnoods met het Rijk) welke mogelijkheden er zijn om extra in te zetten op onafhankelijk, continu en fijnmazig meten van gevaarlijke stoffen bij Tata Steel (op en buiten het terrein), waaronder het inzetten van extra (juridisch geldende) meetpunten waar gekeken wordt naar de belangrijkste schadelijke stoffen zoals PAK’s, NO2 en SO2;
• over de opties in het eerste kwartaal van 2024 te rapporteren aan PS;

en gaan over tot de orde van dag.

Ten slotte de laatste Tata-motie Tata’s claims zijn nu niet onafhankelijk te verifiëren. Dat benadrukt de noodzaak van onze vorige motie. De Reclame Code Commissie oordeelde dat Tata de 50% reductie van kankerverwekkende PAK’s niet kan onderbouwen Vorig jaar is ook onze motie aangenomen die vroeg om een onafhankelijke controle van die PAK-claim. Maar GS dreigt zich nu bij de uitvoering van de motie voornamelijk te gaan baseren op cijfers van Tata Steel zelf, namelijk het elektronisch Milieujaarverslag (e-MJV), terwijl dat precies NIET de bedoeling van de motie was. We weten dat zulke data niet volledig zijn.

GS zegt: we hebben dan geen andere bronnen waar we het overzicht van PAK’s vandaan kunnen halen. Liever geen conclusies, dan conclusies gebaseerd op data van Tata. Anders wek je weer wantrouwen bij burgers.

Daarom Motie Zorgvuldige check op claims van Tata
met JA21 SP Volt

verzoeken GS:

• geen conclusies te trekken over de reducties van PAK’s op basis van de e-MJVs van Tata Steel;

DIEREN

Dan het welzijn van dieren voorzitter.. Er is een initiatiefvoorstel van PvdD aangenomen om beter rekening te houden met dieren. In het coalitieakkoord wordt dierenwelzijn als een belangrijke waarde genoemd bij handelen en beleid van de provincie. Meerdere partijen hebben beloftes gedaan over dierenwelzijn.

Maar wat heeft de provincie, wat hebben deze partijen, tot nu toe laten zien voor de dieren? We zien alleen nog meer besluiten over doden van tienduizenden dieren: van konijnen tot herten. En we sponsoren evenementen waar het dierenwelzijn serieus in het geding. Dat hóeven we niet te doen.
Nu is het moment om te laten zien dat praatjes over dierenwelzijn geen gebakken lucht zijn.

Vier jaar geleden werd ons voorstel aangenomen om dierenwelzijn mee te laten wegen in provinciaal beleid voor sponsoring. Maar de provincie faalde in de uitvoering daarvan, door alleen de input van evenementenorganisaties en hun betaalde krachten mee te wegen. Als het gaat om dierenwelzijn dan zijn dierenwelzijnsorganisaties die zich uitsluitend daarmee bezighouden, zoals Caring Vets, de logische partners om onafhankelijke input te laten geven. Onafhankelijk van welke commerciële belangen dan ook. Zoals mensenrechtenorganisaties de organisaties zijn om te volgen bij mensenrechtenvraagstukken. Er zijn maar weinigen hier die pleiten voor structureel negeren van adviezen van mensenrechtenorganisaties. Toch doen we dat met dierenwelzijnsorganisaties.

Ik was bij beide evenementen met dieren die de provincie sponsort. Ik heb het filmpje aan jullie allen gestuurd. Allemaal goede bedoelingen. Maar dierenwelzijn is meer dan alleen verzorging.

Bij het ene event begon een paard te bloeden uit zijn mond en anderen vertoonden stresssignalen. Bij het andere evenement was er veel lawaai, met veel verschillende dieren die elkaar niet kennen bij elkaar. Een dikbilkoe was wanhopig aan het loeien en schuimbekken. Koe doorgefokt op zoveel mogelijk spieren, waar de koe zelf onder lijdt en niet meer natuurlijk kan bevallen. Niet voor niets is het fokken van deze koeien verboden in verschillende landen. Ook een duivenhouder die me eerlijk vertelde over de tentoongestelde rasduiven in tientallen kleine kooitjes. De duiven moeten echt bepaalde uiterlijke kenmerken hebben. Als ze niet met de juiste kenmerken worden geboren, dan wordt ze de nek omgedraaid.

Beste collega’s. Dat is geen dierenwelzijn. Dat is hopelijk niet wat de Statenleden hier hun naam aan willen verbinden.

Dierenwelzijn gaat niet om wat de mens leuk, mooi en nuttig vindt.

Daarom de Motie Dierenwelzijn bij sponsoring serieus nemen

verzoeken GS om:

• bij beoordeling van dierenwelzijn bij evenementen zich te laten adviseren door onafhankelijke dierenwelzijnsorganisaties (niet verbonden aan de organisatie van het evenement) zoals Caring Vets en hun oordeel te betrekken bij keuzes die worden gemaakt voor sponsoring[1];

en gaan over tot de orde van de dag.

En in dat kader: geen geld meer naar Jumping Amsterdam. Dierenwelzijnsorganisaties adviseren dat en geven aan dat dit soort intensieve sport met paarden op het hoogste niveau leidt tot onnodig veel pijn en stress. Van het dwingen van paarden in onnatuurlijke houdingen tot bitten die veel druk uitoefenen op de gevoelige paardenmond. De meeste paarden hebben na een wedstrijd letsels in de mond. Dan hebben we het nog niet eens over de wereld achter de schermen, de handel, waarbij veel veulens en paarden lijden aan chronische stress, gedragsproblemen, en aandoeningen van de maag (maagzweren) en gewrichten.

Daarom Motie Geen sponsoring voor Jumping Amsterdam

roepen het college van GS op:

• om Jumping Amsterdam voortaan niet meer te sponsoren;

en gaan over tot de orde van de dag.

En als je denkt: ik heb niets met dierenwelzijn, maar ik vind het absurd dat we zo’n elitair, rijk event als Jumping sponsoren met belastinggeld. Er zijn genoeg mooie alternatieven. Dan heb je ook gelijk en zou ik zeggen; steun de motie.

Laten we mensen zien dat politiek niet traag en stug hoeft te zijn, maar dat er soms zaken zijn die de links-rechts overstijgen en we dan keuzes durven te maken. Aardig zijn kost ons allemaal niets. Ook als het om dieren gaat.

Dank u wel.

[1] https://caringvets.nl/