Bijdrage over rapport RRK Tata Steel "Stof tot nadenken"

Voorzitter,

Het voorliggende rapport bevestigt wat we wisten: capaciteitsproblemen bij de OD, maar ook dat men vooral uitgaat van wat NIET kan. Daardoor hebben burgers het gevoel dat de provincie aan de zijde van Tata staat. Zo erg, dat zelfs een andere overheidslaag via ILT moet ingrijpen. De indruk is dat de provincie steeds de vervuiler voor de rechter staat te verdedigen in plaats van actief steeds naar de rek in de eigen mogelijkheden te zoeken ten gunste van gezondheid van burgers. Daar moeten we vanaf.

Want het gaat hier dus letterlijk om levens. Burgers lopen een veel hoger risico op kanker, fijnstofuitstoot is gigantisch. Misselijkmakende stank bedekt regelmatig de regio en zwarte stof de vensterbanken en speeltuinen. Burgers moeten ramen vaak gesloten houden en ouders kunnen niet normaal naar buiten met hun kinderen.

Zoals de Randstedelijke Rekenkamer in de technische briefing zei: het is aan PS als kadersteller om een duidelijke opdracht mee te geven. Het is onze plicht als volksvertegenwoordigers om de provincie alle mogelijkheden (desnoods met externe hulp) te laten verkennen om de gezondheid van burgers te beschermen. Zoeken naar wat WEL kan.

Daar hebben we drie moties voor, alle drie ambtelijk als uitvoerbaar beoordeeld.

We rekenen ook op positief advies van gedeputeerde. Hiermee kan hij laten zien écht alles te doen om burgers te beschermen.

Daarom deze eerste motie:

Motie Tata Steel: Alle mogelijkheden bescherming burgers benutten

roepen het College van Gedeputeerde Staten op:

• - om altijd te zoeken naar de (juridische) mogelijkheden die er wél zijn vanuit de provincie ten gunste van gezondheid van burgers en hun leefomgeving bij de uitvoering van de VTH-taken, en daar desnoods externe topjuristen voor in te schakelen;

en gaan over tot de orde van de dag.

Onze tweede motie gaat over ambities die met Tata inmiddels zijn afgesproken. Verwoord in o.a Tata Steel 2020-2050 en Tata Roadmap. Laat duidelijk zijn dat PvdD deze plannen onvoldoende vindt. Burgers moeten tot 2050 wachten tot er echt fundamentele verandering zichtbaar zijn. En zelfs daarvoor is geen garantie, want alles leunt zwaar op beloftes van Tata. En hoe kan je ouders in die angst en onzekerheid laten leven?

Daar mogen we hier wellicht anders over denken, maar het minste wat PS kunnen doen is om GS jaarlijks te laten rapporteren hoe we ervoor staan qua huidige ambities en wat dat doet met gezondheid.

Daarom de volgende motie, mede ingediend door SP:

Motie Duurzaam doorpakken met Tata

roepen het College van Gedeputeerde Staten op:

• - jaarlijks te rapporteren hoever Tata Steel concreet op koers is wat betreft de ambities (zoals o.a. verwoord in Tata Steel 2020-2050, Roadmap 2030 en Roadmap+) om duurzaamheidsdoelstellingen (inclusief het wegnemen van overlast door stof, geur en geluid) te halen en in hoeverre dit gezondheid van burgers en hun leefomgeving voldoende beschermt;

en gaan over tot de orde van de dag.

Voorzitter, ten slotte het derde voorstel. Tata is een van de grootste vervuilers. Ze betalen nauwelijks mee aan verduurzaming, maar profiteren wel het meest van subsidies en andere fiscale voordelen. Midden- en kleinbedrijf en gewone burgers draaien op voor de kosten. De vervuiler betaalt niet, maar wordt beloond en de rest moet dat maar pikken.

De regels die hieraan en aan bescherming van gezondheid bijdragen kunnen alleen door inzet van het Rijk veranderd worden. Dat erkent GS ook. Daarom is een helder signaal op papier richting het Rijk vanuit ons als PS nodig. Voor bescherming van welzijn van zowel omwonenden als werknemers va Tata. Want allen willen ze een gezonde toekomst en meer zekerheid.

Daarom de motie:

Motie Actie van Rijk vragen in verband urgentie zaak Tata Steel

roepen het College van Gedeputeerde Staten op:

• het Rijk te vragen met maximale inzet actie te ondernemen om gezondheid van bewoners en hun leefomgeving te beschermen, waarbij onder andere wordt gekeken naar mogelijkheden voor aanscherping wet- en regelgeving;
• - het Rijk te vragen om (eventueel samen met provincie, lokale overheden, burgers en Tata) een plan van aanpak op te stellen waarin is opgenomen hoe het Rijk alles in het werk stelt om Tata Steel z.s.m. te helpen verduurzamen.

• daarbij het Rijk te vragen te onderzoeken hoeveel deze voor gezondheid wenselijke transitie van Tata zou kosten (en hoeveel het zou opleveren in termen van vermeden maatschappelijke kosten) en in hoeverre het Rijk daarbij (onder strikte duurzaamheidsvoorwaarden) kan helpen;

• het Rijk tot slot te vragen een alternatief scenario te schetsen voor het geval de verduurzaming onvoldoende lukt, waarbij gezonde alternatieven voor werknemers in beeld worden gebracht;

en gaan over tot de orde van de dag.

Dank u wel.