Bijdrage afronding project West­fri­siaweg

9 maart 2020 stonden we voor het laatst in deze hoedanigheid in onze mooie Statenzaal. 19 maanden geleden voorzitter.

En gelukkig begint het erop te lijken dat we als provinciale volksvertegenwoordigers weer langzaam de dingen op kunnen gaan pakken. 2 weken geleden hebben we met onze fractie weer eens een aantal mooie, fysieke werkbezoeken af kunnen leggen. En daarbij moest ik toch even denken aan de laatste keer dat wij dat deden. Dat was vlak voor die laatste PS-vergadering op deze prachtige historische locatie 19 maanden geleden.

Tijdens wat voorlopig ons laatste ‘rondje Noord-Holland’ zou zijn (wat we toen nog niet konden vermoeden), brachten we onder andere een bezoek aan Wildopvang ‘De Bonte Piet’ in Midwoud, West-Friesland. De Bonte Piet is voor 100% afhankelijk van giften, legaten, donateurs en sponsors. En natuurlijk niet te vergeten al die vrijwilligers die zich geheel belangeloos inzetten voor de opvang en verzorging van wilde inheemse beschermde dieren die op wat voor manier dan ook in de problemen zijn gekomen.

En van alle informatie die we daar hebben opgehaald zijn eigenlijk twee dingen mij heel erg bijgebleven. Ten eerste dat de gemeenten in West-Friesland (in tegenstelling tot bijvoorbeeld Purmerend) over het algemeen niet erg van zins zijn om bij te dragen aan de opvang en verzorging van hulpbehoevende dieren die in hun gemeenten gevonden worden. En ten tweede dat sinds de opening van de Westfrisiaweg het aantal opgevangen dieren bijna is verdubbeld. Een groot deel van deze verdubbeling is te wijten aan de aanleg van de weg. Dit valt ook te lezen in de brief die de voorzitter van deze wildopvang, de heer Koks, aan GS en PS heeft gestuurd.

En aangezien uit de ‘Eindverantwoording project N23 Westfrisiaweg’ blijkt dat er een voordelig saldo van 9,17 miljoen euro resteert, wil ik daarom een motie indienen met het volgende dictum:

roepen Gedeputeerde Staten op:

- een deel van het positief saldo van het project Westfrisiaweg te bestemmen voor ondersteuning van de wildopvangcentra in de regio;

en gaan over tot de orde van de dag.

Voorzitter de Westfrisiaweg en de toegenomen verkeersdruk hebben gezorgd voor een splitsing van de verschillende leefgebieden en verarming van het voedselaanbod voor veel in het wild levende beschermde dieren. De weg vormt daarbij ook een praktisch onneembare hindernis voor de verschillende dieren.

Kortom: onze niet menselijke inwoners zijn weer de dupe van een project dat toch voornamelijk gericht is op menselijke belangen. En ik weet ook wel dat er een prachtige faunapassage is aangelegd, maar dat is op de plek van bestaande infrastructuur (de A7). Op diverse andere plekken gaat het gewoon echt vaak mis.

En daarom wil ik hierbij een tweede motie indienen, waarvan het dictum luidt:

roepen Gedeputeerde Staten op:

- een deel van het resterende geld Westfrisiaweg te besteden aan het treffen van maatregelen om aanrijdingen met dieren op deze weg te voorkomen, zoals faunapassages, duikers en afrasteringen;

en gaan over tot de orde van de dag.

Voorzitter, ik begrijp ook dat men dit alles misschien niet heeft voorzien, of dat er sprake is van voortschrijdend inzicht, of dat er maar beperkte financiële middelen waren toentertijd. Ik ga hier niet de Zwartbonte Piet uitdelen, ook al is de Partij voor de Dieren altijd van mening geweest dat de aanleg van deze weg nou niet echt een briljant idee was.

In de PS vergadering van juli 2012 zei de heer Van Liere namens de partij voor de Dieren daarover:

“In 2008 waren wij niet voor het gekozen tracé mede vanwege het milieu. In 2010 waren wij niet voor het gekozen tracé omdat 350 miljoen euro heel veel geld was. In 2012 zitten wij inclusief de GWW index op zeker 390 miljoen euro en dat is bijna allemaal belastinggeld. Daarnaast worden de nadelige gevolgen voor de natuur gecompenseerd c.q. gemitigeerd. Dat is geen ruimhartige compensatie, maar wat minimaal nodig is. Het is duidelijk, grijze verbindingszones worden versterkt, groene worden verzwakt. Ondanks de compensatieplannen blijft het plan een asfaltplan.”

Nee voorzitter, ik probeer in het hier en nu naar eer en geweten op te komen voor onze natuur en de dieren.

Tijdens het opstellen voor de plannen van de aanleg van de weg zijn slechts 6 knelpunten qua natuur gesignaleerd, hoewel de weg bijna de hele provincie van oost naar west doorsnijdt. Met de bril van 2021 op zou daar toch echt wel wat kritischer naar worden gekeken, zoals ook in de verantwoording wordt gesteld. En zelfs deze 6 knelpunten zijn maar beperkt uitgevoerd. Sterke kansrijke groene alternatieven, bijvoorbeeld in combinatie met waterberging zijn niet van de grond gekomen.

En in de originele plannen uitgewerkte ideeën voor versterking van de ecologische verbindingen, zoals nabij knooppunt Hoorn en de Kromme Leek zijn nog steeds niet gerealiseerd. En dat terwijl dat zowel extra NNN als waterberging op zou leveren waterberging. Het zou echt een meerwaarde zijn als dit alsnog van de grond komt.

Dit is een uitgelezen kans om de Westfrisiaweg toch nog een beetje meer te zien als een integraal natuurinclusief project, waarbij de verloren gegane natuur echt gecompenseerd kan worden. Want in 2021 is een natuurinclusieve ruimtelijke inrichting toch echt steeds meer de norm aan het worden. Bovendien wordt zo het resterende bedrag niet losgekoppeld van het project.

En daarom een derde en laatste motie met als dictum:

roepen Gedeputeerde Staten op:

- een deel van het resterende geld Westfrisiaweg te besteden aan het ruimhartig compenseren van de nadelige gevolgen voor de natuur ten gevolge van de verbreding en aanleg van de Westfrisiaweg, door aanleg NNN, verbindingszones en oplossen van knelpunten;

en gaan over tot de orde van de dag.

Voorzitter, we rekenen niet op 9 miljoen euro. We gaan ook geen bedragen noemen en laten de keuze aan GS om te bepalen, of eventueel met een voorstel te komen, welk deel van het resterende bedrag zij in wensen te zetten voor de vrijwilligers, de dieren en de natuur. Het zou een mooi gebaar zijn om in ieder geval iets voor hen te doen.

Onze fractie vreest dat het niet mogelijk is om ook maar iets van het resterende bedrag te besteden aan de zaken waar ik hier zojuist voor gepleit heb, als het terugvloeit richting het programma Bereikbaarheid. Er wordt dan namelijk al gauw gewezen naar het potje Groen en dat is in vergelijking met Bereikbaarheid nog nooit een vetpot gebleken.