Jachtstop verlangd vanwege risico verdere verspreiding vogel­griep

Indiendatum: 17 nov. 2020
Antwoorddatum: 2 feb. 2021

https://www.ibabsonline.eu/Lij...

Inleiding vragen

Er is (weer) volgelgriep aangetroffen, dit lijkt vrijwel jaarlijks te gebeuren. Vooral dichte populaties van dieren in de intensieve veehouderij blijken bijzonder vatbaar te zijn. Dieren in het wild zijn sterker, omdat hun genetische diversiteit veel breder. Dieren in de overvolle stallen zwak door slechte leefomstandigheden, doorfokken en chronische stress.

De Veiligheidsregio Frysãn roept op om “watervogels met rust”[1] te laten. Dit om verspreiding van vogelgriep zo veel mogelijk tegen te gaan. Daarnaast kost het vogels, die ziek zijn energie om beter te worden. Het regelmatig opjagen van vogels verlengt daarmee aanwezigheid van vogelgriep in een wilde populatie.

Inleiding beantwoording
Voor zover de vragen betrekking hebben op dierenwelzijn en volksgezondheid, merken wij het volgende op. Het wettelijke kader voor de infectieziektebestrijding ter bescherming van de volksgezondheid is vastgelegd in de Wet publieke gezondheid (Wpg). Hiervoor is de minister van VWS beleidsverantwoordelijk, en niet ons college. Dit is uitgewerkt in een structuur voor het bestrijden van humane infectieziekten bij het ministerie van VWS. Maatregelen ten aanzien van besmettelijke dierziekten, inclusief zoönosen, zijn mogelijk op grond van de Gezondheids- en welzijnswet voor dieren (Gwwd). Hiervoor is de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) beleidsverantwoordelijk. Het ministerie van LNV heeft een structuur voor het bestrijden van besmettelijke dierziekten. De ministeries VWS en LNV volgen het zoönotische risico intensief. Zodra er enige indicatie is dat de circulerende virussen zoönotische eigenschappen hebben, treedt de zogenoemde zoönosestructuur in werking. Dan is het ministerie van VWS leidend.

Vragen

Vraag 1:
Ook in Noord-Holland is op meerdere plekken vogelgriep aangetroffen.[2] Komt er vanuit de Veiligheidsregio Noord-Holland ook de oproep om “watervogels met rust” te laten?

Antwoord 1:
Dit is aan de Veiligheidsregio’s. De Veiligheidsregio Noord-Holland Noord heeft informatie op haar website geplaatst over dode vogels, in verband met risico’s van de vogelgriep.

Vraag 2:
Er vindt actief beheer plaats tussen 1 november en 1 maart op ganzen, met het doel om ze te verstoren en te verjagen. Is GS voornemens om deze verstoring van ganzen gedurende de vogelgriep periode te verbieden?

Antwoord 2:
Nee, er is voor de provincie geen juridische grondslag om het beheer van ganzen, en daarmee de schadebestrijding op kwetsbare gewassen, te verbieden vanwege eventuele gevolgen voor de verspreiding van vogelgriep. Voor een nadere toelichting verwijzen wij naar de inleiding bij de beantwoording van de vragen.

Vraag 3:
In deze periode van het jaar is het toegestaan om te jagen op onder meer de ‘vrij bejaagbare soorten’ (plezierjacht: wilde eend haas, konijn, fazant en houtduif), ganzen, zwarte kraai, kauw, vos, meerkoet en knobbelzwaan.[3] Erkent GS dat de verstoring door jagers in het veld en de luide knallen van de geweerschoten (water)vogels kunnen doen opvliegen, naar andere gebieden gaan en op die manier het vogelgriepvirus verder kunnen verspreiden?

Antwoord 3
De provincie is verantwoordelijk voor het faunabeheer, met als doel faunaschade te voorkomen. Verjaging als gevolg van onder andere beheer met schot kan tot gevolg hebben dat de betreffende (water)vogels opvliegen. Voor zover dit bijdraagt aan de verspreiding van vogelgriep, is het aan de ministeries om te beoordelen of maatregelen nodig zijn. Zie ook de inleiding van de beantwoording.

Vraag 4:
De plezierjacht periode loopt van 15 aug tot 31 januari. Ook op watervogels als de wilde eend. Weersomstandigheden hebben invloed op het virus. In de wintermaanden zijn de weersomstandigheden gunstiger voor het overleven van het virus in de omgeving.[4] Art. 3.22 Wet natuurbescherming geeft GS de bevoegdheid om de (plezier) jacht te sluiten zolang bijzondere weersomstandigheden dat vergen.[5] Is GS voornemens om de (plezier) jacht tijdelijk te sluiten om verspreiding van het H5N8 virus te verminderen?

Antwoord 4:
Nee, er is voor de provincie geen juridische grondslag om jacht in het algemeen vanwege eventuele gevolgen voor de verspreiding van vogelgriep te verbieden. Alleen in het geval van zeer strenge winterse weersomstandigheden, zoals langdurige vorst, kunnen verleende ontheffingen voor schadebestrijding op grond van artikel 3.22 Wet natuurbescherming tijdelijk worden opgeschort. Dergelijke omstandigheden doen zich nu niet voor [6].

Vraag 5:
Is GS voornemens niet alleen de plezierjacht (vrij bejaagbare soorten) maar ook gebruikmaking van provinciale vrijstellingen en ontheffingen gedurende de vogelgriep periode te verbieden?

Antwoord 5:
Nee, dat zijn wij niet voornemens. Voor een toelichting verwijzen wij naar ons antwoord op de vraag 2 en 3.

[1] https://www.veiligheidsregiofryslan.nl/wat-kun-jij-doen/vogelgriep-in-frysl%C3%A2n/

[2] https://nos.nl/artikel/2356530-vogelgriep-rukt-op-ook-mensen-kunnen-rol-spelen-bij-verspreiding.html
en doorlink naar kaart https://www.google.com/maps/d/viewer?mid=1x7SFs7RmI08K1CW8bGcKpX18gf-0eoZi&ll=52.28231510952171%2C6.213169188672287&z=8

[3] Nieuwsbrief Uitvoering van de FBE NH: https://fbenoordholland.nl/media/attachment/142.pdf

[4] Zie kamerbrief. https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2020/04/28/landelijke-ophokplicht-per-29-april-2020-ingetrokken

[5] https://wetten.overheid.nl/BWBR0037552/2020-01-01

[6] Zie artikel 7 van de beleidsregel https://decentrale.regelgeving.overheid.nl/cvdr/xhtmloutput/Historie/Noord-
Holland/CVDR621222/CVDR621222_3.html