Vragenuur: Zorgen over partij­digheid onderzoek naar gezondheid en Tata Steel

Indiendatum: jul. 2021

Inleiding

Tata Steel mocht in een GGD-rapport niet genoemd worden als mogelijke oorzaak van het longkankerprobleem in Beverwijk. De GGD-directeur heeft meerdere keren persoonlijk ingegrepen om het noemen van Tata Steel of zelfs de industrie te voorkomen.

In de samenvatting van de laatste versie is elke verwijzing naar Tata en industrie geschrapt. Maar daar bleef het niet bij: het verband tussen longkanker en luchtverontreiniging werd ondergeschikt gemaakt aan rookgedrag als belangrijkste oorzaak van de dodelijke ziekte. Er was een verzoek van de GGD-directeur om “Tata Steel en longkanker in Beverwijk niet meer aandacht te geven dan andere verhogingen van kanker in de regio Kennemerland.” Er was zelfs bezwaar gemaakt tegen ‘opbouw en indeling van het rapport’ die te veel ‘in de richting van Tata Steel’ zouden wijzen. Ook het gemeentebestuur van Velsen stond erop dat de aanbevelingen in de brief die zijn gericht op het bestrijden van luchtverontreiniging eruit moest.

Ondertussen heeft de GGD-directeur tweemaal per jaar een vaste bespreking met het hoogste Tata-management. Het wantrouwen van de burgers is inmiddels zo groot dat sommigen niet meer in een klankbordgroep van de GGD willen, voor de Gezondheidsmonitor 2020. Ze zijn bang dat feiten toch verdoezeld worden. Eerder werd bekend dat het feit dat er tot 50% meer longkanker is in dichtbevolkte wijken in de omgeving van Tata Steel ook niet in het GGD-rapport was opgenomen.

De provincie heeft als enige externe instantie naast Tata Steel het rapport een dag voor publicatie ook gekregen. Dit alles blijkt uit de stukken die via een Wob-verzoek zijn verkregen door het Noordhollands Dagblad. Veel stukken waren zwartgelakt, en de bovengenoemde informatie is vooral bekend geworden omdat de krant toch de zwartgelakte tekst heeft kunnen onthullen. Bovendien is het de vraag of de vele teksten die de GGD in de openbaar gemaakte stukken zwart heeft gelakt, allen vallen onder de Weigeringsgronden van de Wob. De PvdD ziet graag dat een onafhankelijk jurist hierop toetst en dat PS over het resultaat hiervan wordt geïnformeerd.

Er loopt nu in samenwerking tussen het RIVM en GGD Kennemerland een gezondheidsmonitor. Bovendien heeft provincie Noord-Holland het RIVM de opdracht gegeven onderzoek te door naar de mogelijke gezondheidseffecten in het gebied. In dit gezondheidsonderzoek IJmond werkt het RIVM samen met o.a. GGD Kennemerland en GGD Amsterdam. Het borgen van volstrekte onafhankelijkheid van de GGD is dus van groot (provinciaal) belang. Vorig jaar had gedeputeerde Olthof aangegeven de onafhankelijkheid van een milieurapport van een ander GGD (Amsterdam) te gaan onderzoeken.[1]

Vragen

1. Er is nu op zijn minst schijn van partijdigheid in het voordeel van Tata Steel. Wat betekent deze schijn van partijdigheid voor de geloofwaardigheid van andere rapporten van de GGD (ook met het oog op de samenwerking met het lopende RIVM-onderzoek)?

2. Welke acties gaat GS nu ondernemen om de onafhankelijkheid van en het vertrouwen in de GGD te waarborgen?

[1]https://www.noordhollandsdagbl...