Wijs met de Waddenzee

Opinieartikel

Iedereen die er ooit geweest is, herkent het. Je hart dat een sprongetje maakt, als je de rust, ruimte en eindeloze dynamiek van de Waddenzee beleeft. Je hart dat opengaat als je Harlingen steeds kleiner ziet worden en je op het dek van de veerboot de zeelucht inademt. De Waddenzee – niet voor niets UNESCO Werelderfgoed - is van ons allemaal en toch is er gevaar dat we dit unieke natuurgebied voor altijd kwijtraken.

De minister van Klimaat en Groene Groei neemt vóór 1 januari 2025 een definitief besluit over wel of geen gaswinning bij Ternaard. Het gasveld bij dit Friese dorpje ligt grotendeels onder de Waddenzee. Opbrengst gaswinning? 7,5 miljard kuub gas. Genoeg om Nederland enkele maanden van gas te voorzien en daarmee een aanzienlijk verdienmodel voor de Nederlandse overheid. Kosten? Eeuwige schade aan het Waddengebied. Extra schrijnend is dat gaswinning zorgt voor uitstoot van broeikasgassen en dus klimaatverandering. En juist in de Waddenzee zijn de gevolgen van klimaatverandering nu al zichtbaar, waardoor bijvoorbeeld het aantal zeehonden afneemt.

Partij voor de Dieren is er niet gerust op. We hebben al eerder gezien dat Den Haag kiest voor economische winst op korte termijn met later onherstelbaar ecologisch verlies als gevolg. We hebben al eerder gezien dat het noorden wordt gezien als wingewest: opbrengsten van gaswinning gaan naar de schatkist en inwoners blijven achter met de schade. En luisteren naar burgers? De minister van Klimaat en Groene Groei heeft Ternaard bezocht en geluisterd naar inwoners. Maar of ze ook gehoord worden?

De tijd dringt, want 1 januari 2025 komt snel dichterbij. Het is nu het moment om te eisen dat gaswinning bij Ternaard niet doorgaat. Heb jij ook hart voor de Waddenzee? Laat je horen op social media, stuur een mail naar de minister, teken petities, sluit aan bij demonstraties. De Waddenzee is van ons allemaal. Wees in vredesnaam wijs met de Waddenzee.

PvdD Statenfractie Noord-Holland: Jaap Hollebeek en Ilona Haas
PvdD Statenfractie Groningen: Stijn ten Hoeve en Marije Visser
PvdD Statenfractie Fryslân: Menno Brouwer en Frederique Kosse

Expertmeeting Rechten voor de Waddenzee

Op 16 oktober 2024 vond in de Statenzaal een expertmeeting Rechten voor de Waddenzee plaats, als uitvoering van een aangenomen motie van de Partij voor de Dieren. Ook de waddenprovincies Friesland en Groningen en de waterschappen waren uitgenodigd. Sprekers waren prof. mr. dr. Tineke Lambooij en prof. mr. dr. Kees Bastmeijer. Doel van de avond was vooral om andere partijen te informeren over het concept ‘Rechten voor de natuur’.

Ilona Haas, Statenlid voor de Partij voor de Dieren: “Wereldwijd zijn rechten voor de natuur in opmars. Een belangrijke stap voor de natuur en toekomstige generaties.”

Het concept rechten voor de natuur is niet nieuw. Wereldwijd zijn er inmiddels ruim 400 initiatieven die de rechten van de natuur opnemen in lokale en nationale wetgeving, waaronder in Ecuador en Spanje. Eind vorig jaar overhandigden onderzoekers in opdracht van de Waddenacademie aan minister Van der Wal (Natuur) een rapport over de toekenning van rechten aan de Waddenzee. De conclusie was dat de Waddenzee rechtspersoon kan worden in het Nederlandse rechtssysteem. Dat biedt kansen om de Waddenzee beter te beschermen. Tineke Lambooij is één van de auteurs van het rapport.

De sprekers lichtten het rapport verder toe. En gingen onder andere in op de vele regelingen de Waddenzee zouden moeten beschermen, zoals Natura 2000 en de Werelderfgoedstatus. Maar dat deze bescherming onvoldoende is omdat economische belangen vaak boven ecologische belangen gaan. Doel van rechten toekennen aan de natuur is om de natuur te laten meespreken bij besluitvorming. Bijvoorbeeld door een voogd, een aangewezen persoon aan de besluitvormingstafel, die namens de natuur spreekt en ervoor waakt dat het ecologisch belang goed wordt meegewogen in besluiten.

Statenlid Ilona Haas: “Op papier is de Waddenzee beschermd, maar in praktijk wordt het gebied ernstig bedreigd door menselijke activiteiten zoals visserij en lozingen door bedrijven. Het gaat niet goed met de broedplaats en het overwinteringsgebied van miljoenen vogels. Het gaat niet goed met het ecosysteem waar meer dan 10.000 unieke planten- en diersoorten van afhankelijk zijn, maar uiteindelijk ook wij als mens. Er is duidelijk een andere logica nodig om de natuur beter te kunnen beschermen dan we tot nu toe gedaan hebben met onder andere het Waddenfonds. Dat kan door de natuur als zelfstandige en gelijkwaardige entiteit te erkennen. Als fossiele bedrijven rechtspersoonlijkheid hebben, waarom zou een van de meest bijzondere stukken natuur ter wereld dat dan niet verdienen?”

Via deze link is de expertmeeting terug te kijken.

Jij kan helpen!

Kom jij ook op voor het Wad? Stuur dan een bericht naar de minister! 👇🏽

En als je anderen wilt motiveren, kun je er een foto van plaatsen op social media.

Deze brief heeft een postzegel nodig. Een postzegelcode koop je hier.