Motie Tata Steel: Excuses aan omwo­nenden van Tata Steel

Provinciale Staten van Noord-Holland, in vergadering bijeen op 2 oktober ‘23, ter behandeling van Actualiteit n.a.v. RIVM-rapport van 22 september ’23 over gezondheidsrisico’s ten gevolge van Tata Steel;

constaterende dat:

• opnieuw een rapport vaststelt dat er ernstige gezondheidsrisico’s bestaan voor het leven in de omgeving van Tata Steel. Definitief is nu door het RIVM vastgesteld dat de uitstoot van Tata Steel omwonenden, waaronder kwetsbare kinderen en ouderen, ziek kan maken en hun kans op overlijden groter wordt;[1]

• een rapport uit 1975, gemaakt in opdracht van de provincie, is opgedoken waaruit al te herleiden is dat Tata Steel een grote bron van gevaarlijke stoffen is in het IJmond-gebied. Daar wordt al vastgesteld dat kooksovensmedewerkers een verhoogd gezondheidsrisico lopen;[2]

• de provincie in 2007 een ruime revisievergunning gaf aan het staalbedrijf, waarbij veel ruimte werd geboden voor uitstoot van kankerverwekkende stoffen, ondanks bezwaren van omwonenden en milieuorganisaties;[3]

• Tata al jaren regels overtreedt wat betreft o.a. rauwe kooks (waar gevaarlijke stoffen bij vrijkomen) en dit pas door inzet van omwonenden door de provincie is opgepakt, na jaren van meldingen waar niets mee is gedaan;

• o.a. de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) concludeert dat de provincie de verplichting had om Europese regels uit 2012 (BBT-conclusies IJzer en Staal) toe te passen in de vergunningen van Tata Steel en dus de vergunningen uiterlijk in 2016 had moeten aanscherpen, maar dit niet had gedaan. Dat proces is pas recent afgerond;[4]

• de OVV ook concludeert “dat bij de provincie en de omgevingsdienst lange tijd geen aandacht voor signalen van de omwonenden dat de uitvoering van VTH beter kon teneinde hun gezondheid te beschermen.” De OVV laat zien dat er al zeker sinds 2007 redenen waren voor de provincie om zich intensiever in te zetten voor beperking van uitstoot van Tata Steel, maar dat de provincie dat niet deed;[5]

• hierdoor omwonenden van Tata Steel langer dan nodig blootgesteld zijn aan gevaarlijke stoffen;

overwegende dat:

• de huidige GS niet betrokken was bij de keuzes die in het verleden door de provincie zijn gemaakt. Maar de provincie als instituut draagt wel verantwoordelijkheid voor de eerder gemaakte keuzes en dit college is aan zet is om recht te doen aan de slachtoffers van die keuzes;

• GS voor het zomerreces in de commissie en op televisie heeft aangegeven na te denken over het aanbieden van excuses aan omwonenden van Tata Steel;

gehoord de discussie,

verzoeken GS om:

• om namens de provincie binnenkort officieel excuses aan te bieden aan de omwonenden van Tata Steel voor het in het verleden niet tijdig optreden tegen de gevaarlijke uitstoot van het staalbedrijf om de gezondheid te beschermen;

en gaan over tot de orde van de dag.

Ines Kostić, Partij voor de Dieren
Anneke van der Helm-Chandansingh, 50PLUS

[1] De bijdrage van Tata Steel Nederland aan de gezondheidsrisico's van omwonenden en de kwaliteit van hun leefomgeving | RIVM

[2] Het rapport stelt: “Uiteraard zijn de nu beschikbare gegevens niet voldoende om een kwantitatieve conclusie te trekken, maar wekken tocht de sterke indruk dat beide kooksfabrieken een niet geringe invloed hebben op de PAK-concentraties in het IJmond-gebied.” https://eenvandaag.assets.avrotros.nl/user_upload/PDF/volledig%20rapport.pdf

[3] De VROM-inspecteur stelde destijds ook dat de vergunning minder ruim opgesteld had kunnen worden en arts Peter Köhne van de GGD Kennemerland noemde de ruimere vergunning onwenselijk. https://www.bnnvara.nl/zembla/...

[4] https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2023/04/13/rapport-ovv-industrie-en-omwonenden, zie p. 75 OVV-rapport

[5] https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2023/04/13/rapport-ovv-industrie-en-omwonenden, OVV-rapport