Bijdrage Tata Steel actu­a­li­teiten

Dank voorzitter,

Ik had een zeer kritische bijdrage voorbereid, maar na de mededeling van de gedeputeerde van net over het feit dat hij de mogelijkheid gaat onderzoeken om een Kooksfabriek te sluiten, kan ik wat milder zijn. Fijn dat de gedeputeerde deze stap eindelijk zet. Onze eerste vraag is meteen: wanneer ongeveer is dat onderzoek afgerond?

Het mag duidelijk zijn dat wij nauwelijks tot geen vertrouwen meer hebben in Tata. Beloftes van Tata zijn in meeste gevallen gebakken lucht gebleken. Kijk alleen al naar Hisarna. Bijna alle significante veranderingen zijn door externen zoals omwonenden en ILT afgedwongen.

Maar we willen een voorstel doen aan de commissie. We zien aan de ene kant dat iedereen erkent dat de gezondheid beter moet worden beschermd tegen Tata’s vervuiling, maar dat GS en OD aangeven onvoldoende instrumenten te hebben. De OD heeft daar ook een brief over gestuurd naar het Rijk.

Tegelijk hebben we afgelopen jaren gezien dat steeds weer bleek dat er juridisch toch meer kan dan we dachten. De OD kampt ondertussen met gebrek de capaciteit en er staan steeds vacatures open.

Iedereen wil dus de gezondheid beter en sneller beschermen, maar we zoeken naar mogelijkheden. Het is wat ons betreft tijd voor een frisse blik van buitenaf op deze vraag.
We zouden de commissie willen vragen om samen met ons en de griffie een expertmeeting te organiseren, waarbij we topjuristen uit het land uitnodigen (eventueel uit buurlanden waar ze ook ervaring hebben met zware industrieën) om te kijken naar de mogelijkheden voor de provincie om de vervulling door Tata sneller aan banden te leggen en de gezondheid beter te beschermen. Daarmee kunnen we deze impasse hopelijk openbreken.

Voor GS hebben we nog een aantal vragen, o.a. naar aanleiding van de beantwoording van onze technische vragen. Dank nog aan de ambtenaren daarvoor.

We hebben gevraagd of het mogelijk is om strenger dan BBT te vergunnen? Het antwoord daarop was dat het inderdaad kan, via twee wegen: als milieukwaliteitsnormen worden overschreden en via de route van de minimalisatieplicht van Zeer Zorgwekkende Stoffen.
GS zegt dat in dit geval geen milieukwaliteitswaarden worden overschreden. Maar wordt hier niet de stikstof omgevingswaarde uit de Wet stikstof en natuur overschreden? Het begrip milieu is in Europa bovendien veel breder en het omvat ook natuur. Wil GS nog goed kijken naar deze mogelijkheid om scherper te vergunnen?

Dan over het besluit rond de natuurvergunning. We vragen GS vooral de adviezen van natuurorganisaties over te nemen. GS richt zich in het besluit vooral op mitigerende maatregelen zoals plaggen om schade aan natuur door stikstof te verminderen. Maar de genoemde maatregelen zorgen volgens de experts alleen voor een vertraging van de afname van de natuurwaarden, maar de achteruitgang van natuur gaat dan nog steeds door.

Volgens wet- en regelgeving mag natuur niet achteruit gaan. Hoe rijmt GS dit feit met het besluit over de natuurvergunning?

De provincie zegt te kijken hoe de vergunningverlening voor transitie naar zogenaamd Groen Staal vorm moet krijgen onder Omgevingswet en daar worden al vergunningverleners voor geworven.

Wanneer gaat GS aan de slag met de mogelijkheden die Omgevingswet biedt om Tata’s vervuiling sneller aan banden te leggen en gezondheid te beschermen? Worden daar ook extra mensen voor ingezet?

En dit hebben we vaker gevraagd, omdat het belangrijk is voor de vraag of Tata te vertrouwen is: Tata heeft toegezegd om in 1^ste kwartaal van 2022 50% reductie van PAKs te realiseren. Voor het hele terrein, niet alleen bij één installatie. We krijgen daar geen antwoord op. Dus we stellen de vraag nog maar een keer: is de doelstelling bereikt en heeft de provincie dat gemeten en gecontroleerd? Als dat nog niet gebeurd is, wanneer gaat dat gebeuren en weten we dus of Tata het doel voor het 1^ste kwartaal heeft gehaald?

Ten slotte: we hadden het net over een klap in het gezicht van de omwonenden. Kan GS erkennen dat het tekenen van de Expression of Principles zonder overleg met omwonenden niet verstandig was? Waarbij geen enkele zekerheid wordt gegeven aan bescherming van gezondheid en omwonenden net voor het zomerreces via de media moesten vernemen dat de provincie haar handtekening heeft gezet. Is GS zich er bewust van wat alleen al zo’n foto van een lachende gedeputeerde met de directeur van Tata met die omwonenden doet? Gedeputeerde zegt dat de provincie anders buiten spel zou staan. Voorzitter, de provincie is hét bevoegd gezag. Wij zijn de eerste die verantwoordelijk is en die bij kan sturen. Laat wat ‘staal’ zien, in plaats van te tekenen bij het kruisje met het Rijk en Tata.