Vragen over Privacygevoelige informatie gedeeld met Amerika
van het lid F. Zoon
Indiendatum: mrt. 2019
Datum ingekomen vragen : 30 januari 2019
INLEIDING VRAGEN
Het krantenartikel “Data ambtenaar niet naar VS” in het Noord-Hollandsdagblad van 22 januari
2019, maar ook het NRC-artikel “Microsoft lekt dat Nederlandse ambtenaren naar VS” van 13
november 2018, roepen bij de Partij voor de Dieren een aantal vragen op.
Binnen de organisatie van de Provincie Noord-Holland wordt er gewerkt met producten van
Microsoft. Tevens wordt er in de begroting 2019 vermeld dat er een programma is opgesteld
met als titel “Nieuw Technisch Fundament”. In dit programma wordt gewerkt naar een diepere
integratie met Office 365 en met cloud/online werkplekken.
Er zijn gegronde redenen aan te nemen dat in het verleden, en nu nog, informatie buiten de EU
wordt opgeslagen, die strijdig is met de Europa GDPR en Nederlandse AVG-regels. Dit blijkt uit
de “Data Protection Impact Assessment op Microsoft Office”2 dat namens de rijksoverheid is
uitgevoerd. Hierbij zijn ook adviseren gegeven om de gevolgen te mitigeren, totdat er een
afdoende oplossing gevonden is.
VRAGEN
1. Bent u er bekend mee dat er privacygevoelige gegevens doorgestuurd kunnen worden, vanuit Microsoft-producten, naar Amerikaanse servers en dat dit strijdig kan zijn met de AVG-regels?
2. Is het aannemelijk dat dit ook het geval is geweest met gegevens verwerkt door de Provincie Noord-Holland?
3. Zijn de adviezen opgevolgd van het ministerie van Justitie en Veiligheid om de risico’s te
minimaliseren?
4. Heeft het rapport “DPIA Microsoft Office 2016 en 365 (Engels)’ gevolgen voor de ICT-projecten
binnen de provincie?
5. Heeft de “Clarifying Lawful Overseas Use of Data Act” (Cloud act)4 gevolgen voor de manier en
locatie waar de provincie gegevens opslaat en ICT-diensten die worden afgenomen?
6. Stelt u in het kader van hierboven; regels op voor ingehuurde externen en stelt u regels op voor
diensten die werkzaamheden uitvoeren namens de Provincie Noord-Holland die gegevens verwerken die AVG gevoelig zijn?
7. Kunt u garanties geven dat de gegevens van burgers die de provincie verwerkt op dusdanige
wijze is opgeslagen dat deze volgens de AVG verwerkt worden?
Indiendatum:
mrt. 2019
Antwoorddatum: 5 mrt. 2019
Datum ingekomen vragen : 30 januari 2019
Datum GS-besluit: : 5 maart 2019
INLEIDING VRAGEN
Het krantenartikel “Data ambtenaar niet naar VS” in het Noord-Hollandsdagblad van 22 januari
2019, maar ook het NRC-artikel “Microsoft lekt dat Nederlandse ambtenaren naar VS” van 13
november 2018, roepen bij de Partij voor de Dieren een aantal vragen op.
Binnen de organisatie van de Provincie Noord-Holland wordt er gewerkt met producten van
Microsoft. Tevens wordt er in de begroting 2019 vermeld dat er een programma is opgesteld
met als titel “Nieuw Technisch Fundament”. In dit programma wordt gewerkt naar een diepere
integratie met Office 365 en met cloud/online werkplekken.
Er zijn gegronde redenen aan te nemen dat in het verleden, en nu nog, informatie buiten de EU
wordt opgeslagen, die strijdig is met de Europa GDPR en Nederlandse AVG-regels. Dit blijkt uit
de “Data Protection Impact Assessment op Microsoft Office”2 dat namens de rijksoverheid is
uitgevoerd. Hierbij zijn ook adviseren gegeven om de gevolgen te mitigeren, totdat er een
afdoende oplossing gevonden is.
VRAGEN EN BEANTWOORDING
Vraag 1: Bent u er bekend mee dat er privacygevoelige gegevens doorgestuurd kunnen worden, vanuit Microsoft-producten, naar Amerikaanse servers en dat dit strijdig kan zijn met de AVG-regels?
Antwoord 1: Ja.
Vraag 2: Is het aannemelijk dat dit ook het geval is geweest met gegevens verwerkt door de Provincie Noord-Holland?
Antwoord 2: Zoals bij elke (overheids)organisatie wordt ook door de provincie Noord-Holland gebruik
gemaakt van Microsoft producten. Elke medewerker van de provincie maakt gebruik van
Windows10 en Microsoft Office Professional Plus 2016 op de uitgerolde apparatuur (laptops).
Het is niet uit te sluiten dat het doorsturen van privacygevoelige gegevens ook bij deze
Microsoft producten het geval kan zijn geweest.
Vraag 3: Zijn de adviezen opgevolgd van het ministerie van Justitie en Veiligheid om de risico’s te
minimaliseren?
Antwoord 3: Nee. Het Strategisch Leveranciersmanagement Microsoft Rijk (SLM Rijk, het inkoopcentrum voor Microsoft producten bij de Rijksoverheid) heeft hiervoor het DPIA3 rapport laten opstellen, waarnaar u in uw vragen verwijst. Dit rapport stelt dat de voorgestelde maatregelen niet in alle gevallen realistisch of haalbaar zijn. In de huidige situatie zijn maatregelen voor de provincie Noord-Holland niet nodig, omdat we nog geen gebruik maken van het pakket Office 365.
Inmiddels heeft Microsoft toegezegd mogelijkheden toe te voegen aan de instellingen voor diagnostiek en zal het inzicht geven in de inhoud van de datastromen met Amerika. Microsoft verwacht eind april deze update uit te brengen.
Vraag 4: Heeft het rapport “DPIA Microsoft Office 2016 en 365 (Engels)’ gevolgen voor de ICT-projecten
binnen de provincie?
Antwoord 4: Nee, maar als provincie Noord-Holland volgen we de ontwikkelingen tussen SLM Microsoft en Microsoft nauwgezet en sluiten we ons aan bij de uitkomsten van de discussies tussen het Rijk
en Microsoft.
Vraag 5: Heeft de “Clarifying Lawful Overseas Use of Data Act” (Cloud act)4 gevolgen voor de manier en
locatie waar de provincie gegevens opslaat en ICT-diensten die worden afgenomen?
Antwoord 5: Nee, alle servers waar de Provincie Noord-Holland gebruik van maakt, staan in de Europese Unie.
Vraag 6: Stelt u in het kader van hierboven; regels op voor ingehuurde externen en stelt u regels op voor
diensten die werkzaamheden uitvoeren namens de Provincie Noord-Holland die gegevens verwerken die AVG gevoelig zijn?
Antwoord 6: Ja. De provincie vindt de integriteit van het openbaar bestuur erg belangrijk. Medewerkers en
samenwerkingspartners moeten altijd integer handelen. Voor de ambtelijk medewerkers van de
provincie gelden gedragscodes en wettelijke- of provinciale regelingen. Hierin staat wat de
provincie verstaat onder integer handelen. Ook staat er hoe de provincie integer handelen
controleert. Bestuur en medewerkers leggen een belofte of eed af als zij bij de provincie komen
werken. Voor externen gelden deze codes en regelingen in formele zin niet. De provincie verwacht
echter ook van externen dat ze zich in hun handelen ook laten leiden door deze codes en regelingen. Daarom wordt altijd met externen een integriteitsverklaring opgesteld. Met ondertekening van deze verklaring:
1. Geeft Betrokkene aan dat hij de integriteitsregels in deze verklaring heeft gelezen en
begrepen.
2. Belooft Betrokkene te handelen volgens deze regels.
3. Geeft Betrokkene aan dat hij weet dat de provincie maatregelen kan nemen, indien hij niet
handelt volgens deze regels.
Als de provincie vermoedens heeft dat Betrokkene niet integer handelt, kan een onderzoek
worden ingesteld naar zijn handelen. Wanneer er sprake is van aantoonbaar niet-integer
handelen kan de provincie maatregelen treffen. Hier vallen onder meer onmiddellijke
beëindiging van de werkzaamheden, een contractbeëindiging of het vorderen van een
schadevergoeding onder.
Wat betreft het tweede deel van de vraag zijn op het terrein van inkoop de volgende
aanpassingen doorgevoerd:
Een aanpassing in de algemene Inkoopvoorwaarden met een artikel dat vermeldt dat
partijen informatie en (persoons)gegevens niet aan derden openbaar maken, tenzij hiermee
vooraf schriftelijk is ingestemd of tenzij hier een wettelijke verplichting of rechterlijk bevel
aan ten grondslag ligt.
De inkoopsjablonen zijn aangepast voor meervoudig onderhandse aanbestedingen. De
aanpassing van de inkoopsjablonen is gedaan in de vorm van een vraag aan de (interne)
aanvrager om alert te zijn op persoonsgegevens die zullen worden verwerkt bij de
uitvoering van de in de markt te zetten opdracht. Mocht dit aan de orde zijn, dan wordt de
aanvrager verwezen naar de Functionaris Gegevensbescherming die vervolgens ervoor
zorgdraagt dat het inkoopproces voldoet aan de AVG-normen. Het gaat hierbij onder andere
om het afsluiten van een verwerkersovereenkomst, om de uitvraag naar
informatiebeveiligingsmaatregelen van de leverancier en om de registratie in het register
van verwerkingen.
Bij EU aanbestedingen zijn altijd adviseurs betrokken van de sector Inkoop en de sector
Informatievoorziening en ICT die tijdens het inkoopproces controleren of wordt voldaan aan
de AVG.
Met het nemen van deze maatregelen voldoet de provincie aan de vereisten van de AVG.
Vraag 7: Kunt u garanties geven dat de gegevens van burgers die de provincie verwerkt op dusdanige
wijze is opgeslagen dat deze volgens de AVG verwerkt worden?
Antwoord 7: Ter bescherming van persoonsgegevens heeft de provincie in het kader van de AVG de
volgende maatregelen getroffen:
Een Functionaris Gegevensbescherming (FG) en een Informatiebeveiligingsfunctionaris (CISO)
zijn aangesteld. Beide functionarissen hebben uit hoofde van hun functie de consequenties die
AVG heeft voor de provincie in kaart gebracht. Een aantal aanpassingen in de interne werkwijze
en procedures van de provincie zijn inmiddels doorgevoerd. De belangrijkste daarvan zijn:
- Het inrichten van een privacy organisatie door middel van het vaststellen van beleid
inclusief verantwoordelijkheden en bevoegdheden.
- Een algemeen privacyreglement persoonsgegevens van personeelsleden Noord-Holland
2018 (vastgesteld door GS 8 mei 2018)
- Een ingericht register van verwerkingen, waarin wordt gedocumenteerd welke
persoonsgegevens met welk doel worden verwerkt, waar deze gegevens vandaan komen en
met wie ze worden gedeeld.
- Een model verwerkersovereenkomst wat noodzakelijk is, indien de opdrachtnemer (de
verwerker) persoonsgegevens verwerkt ten behoeve van de provincie (de
verwerkersverantwoordelijke). Een verwerkersovereenkomst dient te worden bijgesloten bij
een hoofdovereenkomst en te worden geregistreerd in het register van verwerkingen.
- Een protocol voor het afhandelen van datalekken. Dit houdt in dat de provincie een datalek
onverwijld moet melden aan de Autoriteit Persoonsgegevens en in bepaalde gevallen ook
aan betrokkenen.
- Een procedure voor het afhandelen van rechten van betrokkenen, zodat personen van wie
de provincie (bijzondere) persoonsgegevens verwerkt, deze rechten kunnen uitoefenen.
- Daarnaast zijn diverse communicatieve acties binnen de provincie ondernomen om te
zorgen dat medewerkers op de hoogte zijn van de AVG en weten waar ze terecht kunnen
met vragen. Onder andere zijn flyers verspreid, mededelingen op het intranet geplaatst en
is een interview geplaatst in het interne personeelsblad.
Wij staan voor:
Interessant voor jou
Wrede vangkooien ingezet om vossen te vangen
Lees verderVragen over gevaarlijk gebrek aan onderhoud faunapassages
Lees verder