Motie Bescherming gezondheid, water en natuur tegen vislood

Provinciale Staten van Noord-Holland, in vergadering bijeen op 31 januari 2022, ter behandeling van

de voordracht Regionaal Waterprogramma Noord-Holland 2022-2027;

constaterende dat;

• in 2027 uiterlijk moet zijn voldaan aan de KRW-doelen en we na circa 20 jaar tijd nog niet in de buurt zijn van de doelen;
• er in het algemeen grote zorgen zijn over de kwaliteit van ons water, zuivering steeds meer energie kost en experts oproepen tot betere bescherming en bronmaatregelen; [1,2,3,4]
• er recent afspraken zijn gemaakt om het VTH-beleid met betrekking tot Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS) te intensiveren. Het gaat om stoffen die gevaarlijk zijn voor mens en milieu omdat ze bijvoorbeeld kankerverwekkend zijn, hersenontwikkeling van kinderen aantasten, de voortplanting belemmeren of zich in de voedselketen ophopen;
• door verlies van vislood er jaarlijks naar schatting tussen 35.000 kilo en 524.000 kilo lood in het oppervlaktewater belandt. [5,6] Als we de meest conservatieve schattingen als uitgangspunt nemen, dan betekent dat jaarlijks in Noord-Holland minstens 1135 kg lood; [7,8]
• de uitstoot van lood door Tata in 2020 1061 kg bedroeg; [9]
• lood een ‘prioritaire stof’ in de zin van de KRW is en tevens een ZZS, waarvoor de wettelijke plicht geldt om deze stof uit de leefomgeving te weren ofwel te minimaliseren;
• een verbod op Europees niveau niet zeker is en in ieder geval niet voor 2027 zal worden gerealiseerd. Sportvisserij Nederland berichtte in 2007 al dat het vislood in 2015 zou worden verboden en daar is niets van terechtgekomen; [10]
• de provincie voor eigen wateren visrechten verhuurt en daarin voorwaarden kan stellen. De provincie doet dat nu ook door bijvoorbeeld verbod op elektrisch vissen en dichtzetten op te nemen. De provincie in de voorwaarden ook kan opnemen dat vislood niet gebruikt mag worden; [11]
• onder andere waterschap Amstel, Gooi en Vecht, Hoogheemraadschap van Rijnland en provincie Overijssel al hebben aangegeven bij verlenging van huurovereenkomsten voor visrecht, een verbod op het vissen met lood op te willen nemen, en ook enkele
  gemeenten hiermee bezig zijn;

overwegende dat:

• een Green Deal Sportvisserij Loodvrij in 2018 is gelanceerd, waarmee partijen slechts
  streven naar het stoppen van het gebruik van lood in de sportvisserij binnen 10 jaar, met als tussendoel 30% afname in 2021;
• de problemen van vislood al sinds de jaren ’80 bekend zijn. Het CDA stelde in 1988
  vragen aan minister Ed Nijpels over het probleem van vislood. Toen werd ook verwezen naar alternatieven en werd beloofd met de sector samen te werken om het probleem aan te kaarten;
• het resultaat tot nu toe is dat er een toename van lood is in plaats van afname: 10%
  meer in 2020, met de verwachting dat dat percentage nog groter is voor 2021;
• één van de uitgangspunten van KRW is dat er geen achteruitgang van de waterkwaliteit mag zijn en een toename van lood als ZZS daar zeker niet aan bijdraagt;
• water, natuur en gezondheid al genoeg onder druk staan en er geen zwaarwegende
  redenen zijn om de vervuiling door vislood nog langer toe te laten;[12]
• de provincie een belangrijke beschermer is van water, natuur en milieu en het opnemen van een verbod op vislood in eigen voorwaarden op zijn minst een zeer sterk signaal zou zijn;

gehoord de discussie,

roepen GS op:

• bij het verhuren van visrechten zo snel mogelijk als aanvullende voorwaarde een verbod op het vissen met lood op te nemen;

en gaan over tot de orde van de dag.

Ines Kostić, Partij voor de Dieren
Anna de Groot, SP
Süleyman Koyuncu, DENK
Ivo Mantel, JA21
Wil van Soest, 50PLUS/PvdOxtagstartz

1 Inspiratiesymposium “Water doet leven”

2 https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/waterkwaliteit-vrijwel-overal-in-nederland-ondermaats-nieuw-stikstofachtig-debacle-dreigt~bc5fbbf3/

3 https://www.vewin.nl/nieuws/paginas/Politiek_mist_urgentie_watertransitie__1162.aspx

4 “Vissen met giftig lood? Misdadig als je weet wat het met de gezondheid van een kind doet”. https://www.bndestem.nl/bergen-op-zoom/vissen-met-giftig-lood-misdadig-als-je-weet-wat-het-met-de-gezondheid-van-een-kind-doet~abe1597a/

5 https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2018/05/22/snel-minder-lood-in-sportvisserij#:~:text=Door%20verlies%20belandt%20er%20jaarlijks,van%20lood%20ook%20directe%20gezondheidsrisico's

6 https://www.duikdenoordzeeschoon.nl/wp-content/uploads/2016/20161204-Vislood.pdf

7 110.000 vissers (schatting voor NH – landelijk cijfer is 1,7 miljoen), 78100 zoet- en 31900 zoutwatervissers, verlies zoetwatervissers 0.15% van 78100x27 gram, verlies zoutwatervissers 30 % van 31900 x 94 gram. Totaal: 1135 kg lood. Berekeningsmethode overgenomen uit CVO onderzoek, die de meest conservatieve cijfers hanteert.

8 https://www.duikersgids.nl/actueel/715-gram-lood-17-kunstaas-en-een-bos-vislijnen-in-20-minuten?fbclid=IwAR0B61B-c_W4ODlehVeYSSpulmIEzB-3d42-xXCWNSrsY5zGC-SSZjLsUuU

9 https://omgeving.tatasteel.nl/assets/user/Factsheets/Factsheet_Lood.pdf

10 https://www.sportvisserijnederland.nl/actueel/nieuws/9871/eu-streeft-naar-verbod-op-lood-in-2015.html

11 Zie o.a. Memorie van Antwoord bij Begroting 2022 Noord-Holland.

12 Een kleine indruk van zichtbaar vislood, op foto gezet door o.a. duikers:
https://drive.google.com/file/d/1sLXujDX6ZvjpFidGqxQCnr4_jhdyHOWa/view?usp=sharing