Econo­misch Herstel en Duur­zaam­heids­fonds

Eerste termijn

Voorzitter,

Om positief te beginnen: we zijn blij met in ieder geval de intentie tot koppeling van verduurzaming aan steunmaatregelen. Wij kunnen ons scharen achter het tranche-systeem, omdat het de wendbaarheid en het experimenteren faciliteert die we nodig hebben.

Maar we missen cruciale aspecten en een integrale kijk.

Internationale IPBES wetenschappers schreven dit jaar een artikel waarin ze overheden oproepen slim om te gaan met coronasteun maatregelen. Ze stellen:

“Ontbossing, ongecontroleerde uitbreiding van de landbouw, en infrastructuurontwikkeling, evenals de exploitatie van dieren hebben een ‘perfect storm’ gecreëerd voor de verspreiding van ziekten van dieren naar mensen. We hebben nog maar weinig tijd om grote rampen te voorkomen.

Zonder dringende en fundamentele veranderingen subsidiëren we in wezen het ontstaan ​​van toekomstige pandemieën.“

Zij stellen voor om in ieder geval twee dingen te doen, die wij ook terug willen zien in de uitwerking:

1. Zet alleen in op stimuleringspakketten die prikkels bieden voor duurzamere en natuurpositieve activiteiten.

Juist de aandacht voor die natuurpositieve aspecten zien we niet terug in de brief aan GS. Terwijl wij daar belangrijke verantwoordelijkheden in hebben.

Het stuk heeft het alleen over CO2 en energie. Terwijl juist de achteruitgang en schaarste van groen de kans op pandemieën vergroot en de impact versterkt. We vragen GS om dus bij uitwerking van de maatregelen ook bijdragen aan versterking van natuur, groen en biodiversiteit mee te nemen.

In dat licht is het ook goed om bij monitoring en evaluatie ook de effecten van de maatregelen op het gebied van verduurzaming mee te nemen Maar dan dus niet alleen in termen van energie, maar ook in termen van versterking van gezonde leefomgeving en het groen in onze provincie. Voor zover mogelijk natuurlijk.

2. Het tweede punt van IPBES is dat we fundamentele verandering nodig hebben: fundamentele, systeem-brede reorganisatie van vooral onze economie. IPBES benadrukt dat we af moeten van de huidige economische systemen die alleen economische groei als doel hebben.

Dan is het wat jammer om In de brief van GS te lezen over stimulering van de arbeidsmarkt en intersectorale transitie wordt gezegd dat we ons alleen op sectoren richten die economische groei stimuleren.

Zo laten we ons wéér sturen door economische groei als doel. Door die verkeerde focus zitten we in de huidige problemen.

Laten we dus inzetten op scholing en plaatsing richting gezonde sectoren die bijdragen aan de vergroeningstransitie. Laten we dat als uitgangspunt nemen, i.p.v. economische groei.

Voorzitter wij willen daarnaast nog drie punten meegeven:

1. Goed dat er aandacht is voor culturele sector. Tegelijkertijd zien we te weinig visie over de rest van maatschappelijke sector. Goed om daarbij met gemeenten te overleggen, maar denk zelf ook na. Wij hebben immers als provincie een helikopter view en horen de kwetsbare waarden in onze provincie te beschermen.

Neem organisaties die zich inzetten voor dieren, natuur en milieu ook mee in de overwegingen en wacht dan niet op gemeenten. Dat zijn nou net de spelers waar gemeenten niet zelf snel mee zullen komen.

2. VVD had het over efficiënte maatregelen: meest efficiënte is om energiebesparing te stimuleren. Neem dat mee in uitwerking.

3. Feit is dat op dit moment de meeste duurzaamheidssubsidie de minst draagkrachtigen niet bereiken. Landelijke duurzaamheidssubsidies richten zich bijvoorbeeld op mensen die grote oppervlaktes tegelijk kunnen verduurzamen, en dat kunnen mensen met weinig geld en kleine huisjes niet.

Dus graag extra aandacht voor die groep in het vervolg.

Tweede termijn

Voorzitter,

CDA had het net over dat niet alles kan.

Maar er zijn dingen waarvan we uit wetenschap weten dat we ze wel moeten doen. We komen hier alleen sterker uit als we beleid en maatregelen kiezen die dieren, milieu en natuur beschermen.

We moeten concluderen dat we met het huidige raamwerk straks dus in theorie 100 miljoen euro kunnen steken in activiteiten die niets bijdragen aan groen en milieu, of het zelfs schaden. Terwijl dat nou volgens o.a. IPBES tot het basisrecept behoort om dit soort crises in de toekomst te voorkomen.

Het is ook duidelijk geworden dat GS zelf heeft gekozen voor de zeer beperkte interpretatie van de bewoording van motie 42. In de motie is gezegd dat we ons richten op verduurzaming, niet dat we ons slechts richten op energietransitie. Wij gaan de komende tijd daarom inzetten op écht duurzame voorwaarden voor coronasteunmaatregelen, waarbij we ons richten op niet alleen energie, maar ook de versterking van een gezonde leefomgeving en het groen in onze provincie. Dat is niet alleen wat we kunnen doen, maar ook wat we moeten doen.

Investeren in economische activiteiten die die fundamenten van ons bestaan aantasten is namelijk voor ons geen optie.