Bijdrage Actie­agenda Circu­laire Economie

Voorzitter,

We waarderen de inzet die GS met deze Actieagenda toont.

Tegelijkertijd sluiten we ons aan bij D66 als het gaat om de oproep om de doelen voor eigen organisatie scherper te stellen. Daarnaast betekent een nieuwe, duurzame economie ook dat bijvoorbeeld milieu- en klimaatkosten niet mogen worden doorgeschoven naar andere delen van de wereld. Onze vraag aan GS is: hoe wordt dit aspect meegenomen en verwerkt in de actieagenda?

Kan GS daarnaast aangeven waarom gesproken is met Rabobank en niet tenminste ook met iemand van een duurzame bank, bijv. ASN bank?

Voorzitter,

Voordat dit stuk wordt gefinaliseerd, willen we graag nog de 5 punten meegeven:

1. We hebben afgesproken zulke belangrijke onderwerpen in samenhang met andere belangrijke onderwerpen te bekijken. Dat is van belang zodat we zo, zoveel mogelijk winst op alle provinciale ambities (zoals natuur, klimaat en dierenwelzijn) boeken en zodat we voorkomen dat activiteiten voor het ene dossier, doelen in een ander dossier schaden. Deze agenda doet wel een poging tot zo’n samenhangende aanpak, maar we vragen GS met klem om niet alleen duurzaamheid, maar ook zo hoog mogelijke dierenwelzijn als randvoorwaarde voor alle activiteiten (binnen de twee inhoudelijke sporen en binnen de eigen organisatie) mee te nemen.

Bij kringlooplandbouw zijn er bijvoorbeeld verschillende wegen om een kringloop te sluiten en helaas zijn niet alle wegen even gunstig voor dieren. Kijk daarbij dus op zijn minst naar voor dieren meest gunstige situatie.

2. Alle inspanningen zullen onvoldoende zijn als we niet inzetten op ook minder consumeren (consuminderen).

Een valkuil is dus dat we consuminderen niet koppelen aan circulaire ambities. En dat gevaar werd bijvoorbeeld door Wieland Textile - op zich een kledinginzamelingsbedrijf dat goed werk doet en gesteund wordt door onze provincie – laatst in een video geïllustreerd. Daar stelt het bedrijf dat als we circulair werken, dan fast fashion ook niet zo erg is. Natuurlijk is fast fashion ook bij circulariteit nog steeds problematisch. We hopen dat GS dat begrijpt

We vragen GS om een explicieter doel op te nemen wat betreft het consuminderen. Zo stelt Amsterdam zich als doel om in 2030 haar consumptie met 20% te verminderen.

3. We vragen GS om de groene eiwittransitie niet los te koppelen van de circulaire economie, maar juist waar mogelijk te combineren. Specifiek gaat het daarbij om bijvoorbeeld twee aspecten van circulaire economie: aanpak van voedselverspilling en ruimtegebruik.

Om met dat laatste te beginnen: volgens GS is er in 2040 een extra ruimtebehoefte van 100 tot 165 ha nodig voor het accommoderen van circulaire economie.

We weten ook dat ongeveer 60% van onze provincie wordt bezet door landbouw. Ongeveer 60% daarvan dient vooral als voedsel voor dieren uit de veehouderij. Dat is dus meer dan 75.000 ha grond die wordt gebruikt puur om eerst landbouwdieren te voeden. Die extra 100 hectare nodig voor circulaire economie valt daarbij in het niet.

Met de groene eiwittransitie voor directe menselijke consumptie kunnen we mogelijk grond vrij maken. Neem die mogelijkheden dus mee bij de ruimtelijke verkenning.

Dat brengt ons dus bij het tweede aspect: voedselverspilling.

Kees Kruythoff, ex-topman van Unilever, schetste dat al bij WNL vorige week: “25 jaar ben ik blind geweest over hoe de voedingsmiddelenindustrie in elkaar zit. Het eerste waar ik blind voor was: de grootste voedselverspilling is helemaal niet aan het eind van de keten, maar in het begin van de keten. De proteïne zit in de plant, gaat naar de kip en van de kip gaat het naar de mens. Het is vele malen slimmer om de kip uit de keten te halen. Dus direct voor plantaardig te kiezen.”

De provincie organiseert challenges in samenwerking met partijen uit de voedselketen om de verspilling van voedsel te verminderen. Kiezen voor plantaardig is kiezen voor minder verspilling meteen aan het begin van de keten. We vragen GS om de groene eiwittransitie dus ook te betrekken bij de challenges met het doel om verspilling te verminderen.

4. Ga voor de definitieve vaststelling van deze Actieagenda in gesprek met o.a. milieu -en klimaatorganisaties als Milieudefensie en Urgenda.

5. We verzoeken GS om concrete doelen voor circulaire bouw te maken. Stel bijvoorbeeld een doel over hoeveel procent van de te bouwen huizen in de komende jaren duurzaam en circulair moet zijn. In Noord-Holland zal de komende jaren heel veel gebouwd worden en op lange termijn bespaart het veel kosten door het nu in een keer goed te doen.