Actu­a­liteit Data­centra

De digitalisering biedt steeds meer kansen, maar ook bedreigingen. We kunnen de tijd die we uitsparen door automatisering gebruiken voor meer tijd voor elkaar, aandacht voor duurzaamheid en zinvol werk. Daar is de Partij voor de Dieren altijd een voorstander van geweest. Bovendien kunnen we kennis van over de hele wereld met elkaar delen en zo duurzame transities versnellen. Datacentra spelen hierbij een belangrijke rol.

Als we niet oppassen, is de keerzijde echter groot. Vergaande dataverzameling door multinationals en overheid zet de privacy van burgers op het spel. De Partij voor de Dieren staat voor een samenleving waarin het recht op privacy en zelfontplooiing wordt gerespecteerd, omdat privacy van onschatbare waarde is in een vrije samenleving.

En buiten dat alles (meer op het gebied van provinciaal beleid) zijn datacentra grootverbruikers van energie en ruimte. De Partij voor de Dieren is van mening dat de komst van energieslurpende datacentra en vervuilende industrie naar Nederland of Noord-Holland niet gestimuleerd moet worden, onder meer door subsidies en lage belastingtarieven voor producenten en grootverbruikers van energie af te schaffen. Daarmee wordt het voor grootverbruikers veel belangrijker om hun energiegebruik te verminderen.

Een datacentrum verbruikt evenveel energie als honderdduizenden huishoudens. Groene stroom kan daardoor niet meer worden gebruikt om huishoudens van schone energie te voorzien en andere industrieën te verduurzamen. En bij de komst van het eerste datacentrum naar de Wieringermeer heeft onze fractie zich nog laten overtuigen door de belofte dat de restwarmte voor de kassen van Agriport gebruikt zou worden, maar ik begrijp nu dat dit helemaal niet van de grond is gekomen. Dan stapelen de nadelen zich toch wel heel erg op.

Datacentra zouden op z’n minst hun eigen groene energie op moeten kunnen wekken, of in ieder geval zo’n groot mogelijk deel daarvan. Bijvoorbeeld via zonnepanelen op het dak. Dit in plaats van een groot deel van de energie van Windpark Wieringermeer op te souperen: energie waar vele Noord-Hollandse bedrijven en huishoudens heel lang gebruik van zouden kunnen maken.

Dit gezegd hebbende vinden wij het echter ook weer jammer dat de inhoudelijke discussie over de voor- en nadelen van datacentra, en de manier waarop we daarmee in landelijk, provinciaal en gemeentelijk beleid om zouden moeten of willen gaan, nu zich toe lijkt te spitsen tot een ideologische discussie tussen voorstanders van meer provinciale regie versus aanhangers van meer eigen verantwoordelijkheid voor de gemeenten. Zelfs LTO probeert deze discussie te gebruiken voor eigen gewin: de club die sinds de oorlog ons landschap in rap tempo heeft laten ‘grasfalteren’, maakt zich nu opeens zorgen over het datzelfde landschap. Waar datacentra staan is immers geen plaats meer geen plaats voor grasfalt. Het preken voor eigen parochie bepaalt de discussie meer dan de inhoud.

Als er zaken aan de gang zijn die illegaal zijn of anderzijds het daglicht kunnen verdragen, neem ik aan dat er daartegen opgetreden gaat worden. Ik hoop van harte dat de Gedeputeerde dat toe wil zeggen.

In principe staan we positief tegenover de aangekondigde moties van de SP, maar of er juridische gronden voor een bouwstop zijn, vinden we echter op dit moment moeilijk te bepalen. Wel onderschrijven wij de noodzaak van gedegen archeologisch onderzoek en een MER. Maar dat er nu al bepaald moet worden wie de regie moet nemen is wellicht iets om eens uitgebreid in de commissie RWK te bespreken als bouwsteen voor de provinciale datacentrumstrategie.

Voorzitter, mijn voorstel zou dan ook zijn om dit onderwerp te agenderen voor de commissie RWK, en daar inhoudelijk dieper te gaan dan deze actualiteit op dit moment mogelijk maakt. Er moet eerst een duidelijk beeld geschetst worden van wat er nou wel of niet gewenst is omtrent de vestiging van datacentra in Noord-Holland.

Ik dank de SP voor het agenderen, want dat is op dit moment wel heel erg nodig, maar ik vind het erg prematuur om nu met allerlei moties verdere discussie en nuance bij voorbaat onmogelijk te maken. Daar is dit onderwerp (en de ontstane situatie wellicht ook) te belangrijk en te gecompliceerd voor…