Vragen over veiligheid gasopslag Bergermeer


Indiendatum: mrt. 2015

SCHRIFTELIJKE VRAGEN

Aan : Gedeputeerde Staten van Noord-Holland

Datum : 12 maart 2015

Onderwerp : vragen over de gevolgen vd gasopslag in Bergermeer voor de veiligheid

Van : het lid A. E. van Liere MA, MSc. (Partij voor de Dieren)

__________________________________________________________________________

Toelichting

Tot 2013 werden veiligheidsrisico’s met betrekking tot gaswinning onvoldoende erkend, zo blijkt uit het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) uit februari 2015 [1]. De aanbevelingen van de raad zijn naar mening van de Partij voor de Dieren ook toepasbaar elders in Nederland. Op 5 maart verscheen er het artikel ‘Gas wint altijd’ in de Groene Amsterdammer [2], waarin de aandacht werd gevestigd op het ontbreken van gedegen veiligheidsonderzoeken met betrekking tot het besluit om gas op te slaan in het lege gasveld onder Bergermeer.

Inleiding

De Partij voor de Dieren maakte zich al eerder zorgen over de veiligheid door de gasopslag Bergermeer. Het onderzoeksrapport van de veiligheidsraad versterkt de zorgen of de veiligheidsrisico’s van de gasopslag wel zo nihil waren als destijds werd gepresenteerd. De Onderzoeksraad concludeerde: bij de besluitvorming over de winning van het aardgas uit Groningen niet zorgvuldig is omgegaan met de veiligheid van de inwoners in relatie tot aardbevingen. Risico’s voor inwoners werden niet onderkend: de bij gaswinning betrokken partijen beschouwden het met name als schaderisico dat vergoed kon worden, het veiligheidsrisico achtten zij verwaarloosbaar. Deze situatie lijkt ook toepasbaar op de gasopslag in Bergermeer. De burgemeester van Bergen heeft destijds om een nader onderzoek gevraagd, hiervan is echter niets meer vernomen. De Partij voor de Dieren is van mening dat het voorzorgsprincipe moet worden toegepast. De veiligheid van omwonenden moet voorop moet staan en er moet dus geen gaswinning of opslag plaatsvinden als de risico’s onvoldoende duidelijk en afgedekt zijn.

Naar aanleiding van de bovenstaande toelichting wil de Partij voor de Dieren de volgende vragen aan u voorleggen.

Vragen

1) De besluitvorming over de gasopslag Bergermeer, inclusief de M.E.R. zijn gedateerd van voor 2013. Hierin wordt de veiligheidsrisico’s als nihil ingeschat. De OVV en Minister Kamp hebben echter bevestigd dat er te weinig aandacht is geweest voor veiligheid van gaswinning in Groningen. Is hetzelfde gebrek voor de veiligheid ook voor de Gasopslag Bergermeer aan de orde geweest? Zo nee, welk onderzoek onderschrijft uw veronderstelling en uit welk jaar komt dit onderzoek?

2) Deelt u de mening dat er te weinig deugdelijk onderzoek is gedaan naar mogelijke veiligheidsrisico’s van de gasopslag Bergermeer? Zo nee, waarom niet? Bent u bereid om, voor volledige ingebruikname van de gasopslag, bij de minister aan te dringen op deugdelijk onderzoek, conform de aanbevelingen van de OVV?

3) Aardbevingen van tektonische platen en aardbevingen in gasvelden op slechts twee kilometer diepte met een maximale kracht van 3,9 op de schaal van Richter kunnen meer schade veroorzaken dan bevingen in diepere aardlagen. Vindt u dat hier voldoende rekening mee is gehouden bij de besluitvorming rond de gasopslag? Zo ja, hoe onderbouwt u dat?

4) In het advies van 3 maart 2010 van het Staatstoezicht op de Mijnen (Sodm) en TNO staat dat een maximale beving van 3.9 elders in Nederland voor gaswinning als acceptabel wordt beschouwd. Dit advies, dat ten grondslag ligt aan de besluitvorming is echter in het geheel niet gemotiveerd, en de Partij voor de Dieren is van mening dat dit, zeker gezien de recente ontwikkelingen in Groningen, ook niet meer actueel is. Deelt u die mening? Bent u bereid om bij de minister aan te dringen op een nieuw advies van het Sodm over de gasopslag Bergermeer? Zo nee, waarom niet?

5) Bent u bereid om zich ervoor in te zetten dat de opening van de gasopslag wordt uitgesteld, totdat aanvullend onderzoek eindelijk echte duidelijkheid geeft over de gevolgen voor de veiligheid van Bergermeer?

Bij de Gasopslag in Langelo wordt door het in- en oppompen van gas een beweging van de bodem veroorzaakt van 12 cm. Deze beweging van de grond is een mogelijke bron van schade die mogelijk ook onveilige situaties kan opleveren. TAQA geeft aan dat de verwachte beweging van de bodem bij de gasopslag in Bergermeer ca 5 cm zal zijn [3].

6) Vindt er monitoring plaats op deze bodem stijgingen en dalingen? Bent u van mening dat dit een onderdeel zou moeten uitmaken in de maandelijkse rapportage die TAQA oplevert [4]?

7) De aardbevingen die het gevolg zijn van de gaswinning in Groningen hebben grote schade toegebracht aan huizen en andere gebouwen in het winningsgebied. Vele gedupeerden zijn al jaren bezig om deze schade vergoed te krijgen, omdat zij zelf moeten aantonen dat de gaswinning de oorzaak is van de schade. Deelt u de mening dat het onacceptabel is wanneer mensen in ellenlange juridische procedures verzeild raken om schade vergoed te krijgen? Bent u bereid om bij de minister te pleiten voor het omdraaien van de bewijslast, zodat mensen eventuele schade aan hun woning of gebouw vergoed krijgen, tenzij TAQA kan aantonen dat de schade niet door de gasopslag is ontstaan?

Bronnen:

1) http://www.onderzoeksraad.nl/nl/onderzoek/1991/aardbevingsrisico-s-in- groningen/publicatie/1620/veiligheid-geen-rol-bij-gaswinning-groningen

2) http://www.groene.nl/artikel/gas-wint-altijd

3) http://www.gasopslagbergermeer.nl/nieuws/Vragenenantwoordeninwonersbijeenkomsten.html (vraag 20)

4) Illustratie grafiek: http://www.gasopslagbergermeer.nl/media/files/cusimages/Maandrapportages%20miscroseismische%20monitoring/maandrapport-januari-2015.pdf

Bram van Liere

Fractievoorzitter Partij voor de Dieren

Provinciale Staten Noord-Holland

Indiendatum: mrt. 2015
Antwoorddatum: 1 jan. 1970

1: Nee, voor Bergermeer is in het kader van de vergunningaanvraag de veiligheid juist een van de hoofdpunten geweest waarnaar gekeken is. Er zijn meerdere onderzoeken uitgevoerd (Bergermeer seismicity study, Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek (TNO), 2009; 3D (Drie dimensionaal) Geomechanical Modelling of Fault Stability in the Bergermeer Field During Underground Gas Storage Operations, TNO, 2011; Dynamic Geomechanical Modelling of the Bergermeer Underground Gas Storage, Netherlands. GeoMechanics International (GMI), 2011) en er is een review van de seismisch risico analyse uitgevoerd door het Massachusetts Institute of Technology (MIT).

2: Nee, voor de gasopslag Bergermeer is er adequaat onderzoek gedaan naar de veiligheidsrisico’s. Dit wordt ondersteund door de review van het MIT en de opvolging van hun adviezen in de studies van TNO en GMI uit 2011.

3: Ja, de diepte van de bevingen is inderdaad van invloed op de mate van grondbeweging ten gevolge van de beving en daardoor op de mate van schade. In de besluitvorming is dit gedaan op basis van de rapporten “Kalibratiestudie schade door aardbevingen (TNO-rapport, TNO-034-DTM-2009-04435, 11 november 2009)”en “Maximale schade door geïnduceerde aardbevingen: inventarisatie van studies met toepassingen op Bergermeer (TNO-KNMI rapport, 3 mei 2011)”.

4: Nee, de verwachte gevolgen van een magnitude 3.9 beving waren bepaald door het KNMI. Het acceptabel zijn van een maximale beving van 3.9 is een beslissing van de vergunningverlener, in dit geval het ministerie van Economische Zaken. Deze waarde werd door het ministerie sinds 2003, het instellen van het winningsplan, acceptabel geacht. Op dit precedent hebben TNO en SodM zich in hun advies van maart 2010 gebaseerd.
Wij gaan er van uit dat de mogelijke consequenties van een dergelijke beving voldoende helder is beschreven in het Stichting Advisering Bestuursrechtspraak (StAB) advies 38932, 3 oktober 2011, paragraaf 3.5.3. De Raad van State stelde in haar uitspraak de aanvaardbaarheid van de consequenties van een dergelijke beving vast.

5: Nee, er is voor ons geen basis om de ophanden zijnde gasopslag uit te stellen en aanvullend onderzoek te eisen. Naar onze mening zijn de veiligheidsaspecten in eerder genoemde uitgevoerde onderzoeken voldoende uitgewerkt.

6: Ja, door middel van continue GPS metingen wordt de bodembeweging ten gevolge van de gasopslag continue gevolgd. De resultaten van deze metingen worden conform de voorwaarden in het opslagplan maandelijks aan SodM gerapporteerd en op www.nlog.nl gepubliceerd.(www.nlog.nl/hazard/registers/registers.html)

7: Volgens onze informatie heeft TAQA in nauw overleg met de betrokken gemeenten uitvoerig overleg gepleegd ter voorbereiding van het convenant regeling schade door bodembeweging Gasopslag Bergermeer. In het convenant is een protocol opgenomen hoe om te gaan met de afhandeling van schade, daarmee wordt beoogd juridische procedures tegen te gaan.
Nee, wij zijn niet bereid tot het bepleiten van het omdraaien van de bewijslast aangezien een aantal experts van de SodM en TAQA aangeeft dat de gaswinning zoals in Groningen, qua processen, niet vergelijkbaar is met gasopslag zoals in Bergermeer.

Interessant voor jou

Vragen over oehoe bij Kwadijk

Lees verder

Vragen over nieuwe megastallen Noord-Holland

Lees verder

Help mee aan een betere wereld

    Word lid Doneer