Groot­schalige bomenkap in Schoorlse Duinen om mega­stallen mogelijk te maken

Indiendatum: sep. 2016
Antwoorddatum: 6 sep. 2016

INLEIDING BEANTWOORDING

In het ontwerp Natura 2000- beheerplan voor de Schoorlse Duinen zijn de herstelmaatregelen opgenomen die nodig zijn om de Natura 2000-doelen voor dit gebied te realiseren. Eén van de maatregelen is het kappen van bomen in de zone tussen de zeereep en de bossen in de binnenduinrand; een maatregel die al was opgenomen in het eigen beheerplan voor de Schoorlse Duinen van Staatsbosbeheer uit 2002.

Het Natura 2000 beheerplan stelt dat onder andere door toegenomen atmosferische depositie en het wegvallen van drukbegrazing door konijnen, het belangrijkste sleutelproces in dit gebied, te weten de dynamiek van wind en water, tot staan is gebracht’. Herstel van deze natuurlijke processen vormt dan ook de kernopgave voor dit Natura 2000-gebied. Hiervoor is onder andere nodig dat 141 ha bos in het westelijke deel van het gebied, de zone waar van nature lagere begroeiing voorkomt, zoals ‘grijs duin’, ‘wit duin’ of duinheide, wordt verwijderd, zodat de wind weer vrij spel krijgt. Daardoor treedt voortdurende vernieuwing op, neemt de veerkracht van het systeem toe en blijven alle beschermde habitattypen in stand. Ook wordt zo een eerste stap gezet in de realisatie van de uitbreidingsdoelstelling voor grijs en wit duin. De eerste 45 ha bos is reeds verdwenen ten gevolge van de grote duinbranden in het gebied van 2009, 2010 en 2011. In de eerste beheerplanperiode (2016-2022) wordt 34 ha gekapt. In de tweede periode (2022-2028) wordt nog eens 62 ha gekapt.

Deze maatregel maakt tevens deel uit van het pakket herstelmaatregelen in het kader van het

Programma Aanpak Stikstof (PAS). Het PAS maakt de uitgifte van ontwikkelingsruimte mogelijk, onder de voorwaarde dat alle maatregelen die nodig zijn om verslechtering van de natuurwaarden te voorkomen, worden uitgevoerd. Het PAS is een beoordelingskader op grond van de Natuurbeschermingswet en maakt als zodanig geen onderscheid naar specifieke typen van ruimtelijke ontwikkeling, die mogelijk of onmogelijk zouden worden gemaakt. Er is dus geen relatie tussen het creëren van ontwikkelingsruimte en het mogelijk maken van een specifiek agrarisch bedrijf. Het primaire doel van de maatregel ‘bomenkap’ is bovendien het herstel van de natuurlijke dynamiek in het gebied.

1: Zie onze inleiding.

2: Zie onze inleiding. 2016 105

3: Deze vraag kunnen wij niet beantwoorden.

Volgens het PAS ontstaat in het gebied gemiddeld 16 mol ‘vrije’ ontwikkelingsruimte (‘segment 2’), welke benut kan worden door alle vormen van vergunningplichtige activiteiten die niet zijn benoemd als ‘prioritair project’ (‘segment 1’). Hoeveel activiteiten mogelijk zijn hangt sterk af van de locatie en tevens van de exacte aard van de activiteiten.

4: De bomenkap is een maatregel om de natuurlijke dynamiek in het gebied te herstellen. Dergelijke maatregelen vormen vanzelfsprekend onderdeel van het Natura 2000-beheerplan. Zie onze inleiding.

5: Omdat het PAS rekenmodel AERIUS niet verder rekent dan de horizon van het PAS (2030), kunnen wij niet aangeven wanneer voor álle habitattypen de KDW zal zijn bereikt. In de PAS-gebiedsanalyse (hoofdstuk 5 van het Natura 2000 beheerplan) is onderbouwd dat door het nemen van de herstelmaatregelen ook bij een stikstofdepositie boven de KDW geen schade aan de natuur zal optreden. 2016 105

6: Nee, wij delen deze zorg niet. Met de aanwijzing van de Natura 2000-gebieden en het opstellen van beheerplannen, waarin de maatregelen staan die genomen moeten worden om de Natura 2000-doelen te halen, dragen wij bij aan het streven van de Europese Commissie. Met name door het herstel van de natuurlijke dynamiek en de omvorming van naaldbos in gemengd bos – een andere maatregel uit het Natura 2000 beheerplan voor de Schoorlse Duinen- wordt de biodiversiteit in dit gebied sterk bevorderd.

7: Er is een inschatting gemaakt van de totale kosten voor herstelmaatregelen in de Schoorlse Duinen tot aan 2030. Deze bedragen ca. € 7.8 mln.

8: De kosten van het natuurherstel door bomenkap in de Schoorlse duinen bedragen in totaal voor de drie PAS-periodes, € 3.504.000.

9: De natuurherstelmaatregelen uit alle Noord-Hollandse Natura2000-beheerplannen staan verantwoord onder het begrotingsprogramma Groen.

10: Nee. Het tempo van natuurherstel wordt hoofdzakelijk bepaald door het tempo van uitvoering van de herstelmaatregelen. Versnelling van dat tempo zou teveel verstoring van het duinsysteem geven, gezien de oppervlakten waarover maatregelen moeten worden uitgevoerd.

In het kader van het PAS zijn tussen het Rijk en de agrarische sector afspraken gemaakt over emissiebeperkende maatregelen. De staatssecretaris van Economische Zaken heeft aan de Tweede Kamer laten weten dat met alle sectoren die in belangrijke mate bijdragen aan de stikstofdepositie wordt gesproken over een reservepakket emissiebeperkende maatregelen, dat kan worden ingezet als bijvoorbeeld uit monitoring blijkt dat toch achteruitgang van natuurwaarden dreigt op te treden, of dat de stikstofdepositie minder snel daalt dan voorzien.

11: Zie ons antwoord op vraag 10.

12: Zoals wij onze inleiding hebben aangegeven is de voorgenomen bomenkap juist bedoeld om meer ruimte te bieden aan natuurlijke processen. Dat geldt ook voor enkele andere herstelmaatregelen uit het Natura 2000 beheerplan, zoals de aanleg van stuifkuilen.

13: Nee. Wij zijn mede bevoegd gezag voor de vaststelling van dit Natura 2000 beheerplan. In dat licht zou het niet passend zijn om een zienswijze in te dienen. Wij zien hiertoe ook geen aanleiding. Wij hebben op 17 mei 2016 besloten tot instemming met het beheerplan; hierover hebben wij u schriftelijk geïnformeerd (bij brief nr. 798180/802319).