Garna­len­vis­serij in de Waddenzee stoppen


Indiendatum: jul. 2015

Inleiding

Onlangs werd het onderzoeksproject Waddensleutels afgesloten. In het kader hiervan stelde Han Olff, hoogleraar ecologie en natuurbeheer aan de Rijksuniversiteit Groningen dat het ecosysteem in de Waddenzee door overbevissing grondig is verstoord. Het vissen op garnalen in het bijzonder heeft een zeer negatieve impact op de ecologie in de Wadden door aantasting van de bodem en de grote hoeveelheid bijvangst. Door de netten van garnalenvissers zijn de middelgrote en de grote vissoorten vrijwel geheel verdwenen uit de Waddenzee. Deze conclusie trok hij na 5 jaar lang onderzoek door wetenschappers van het NIOZ en de RU Groningen. Hij zou het liefst zien dat de Waddenzee een volledig beschermd zeereservaat wordt, zonder professionele visserij.[1]

In Wadden van allure, de gezamenlijke Waddenvisie van de provincies Fryslân, Groningen en Noord-Holland, stelt u dat de natuur, ingevolge de Planologische Kernbeslissing Derde Nota Waddenzee (2007), het uitgangspunt is, waarin wordt uitgegaan van voorrang voor de natuur met beperkt menselijk medegebruik. Bij het opstellen van deze visie is onder andere het programma Naar een Rijke Waddenzee meegenomen, waarin het belang van een evenwichtig voedselweb en een grootschalige aanwezigheid van biobouwers, zoals mosselbanken en zeegrasvelden, wordt benadrukt. Ook in het vorig jaar gesloten garnalenconvenant (Convenant transitie garnalenvisserij en natuurambitie Rijke Waddenzee), waarvan u één van de ondertekenaars bent, onderschrijft u dat menselijke activiteiten slechts moeten zijn toegestaan voor zover zij verenigbaar zijn met de natuurdoelstellingen van de Waddenzee.

Vragen

Wetenschappelijke bevindingen kunnen leiden tot nieuwe beleidsmatige inzichten. Naar aanleiding van uw rol als één van de trekkers van het garnalenconvenant, willen wij u graag een aantal vragen stellen.

1. Bent u van mening dat, in het licht van deze nieuwe en schokkende onderzoeksresultaten, de ambitie van het garnalenconvenant om voor 2020 te komen tot een halvering van de impact van de garnalenvisserij in de Waddenzee groot genoeg is om de negatieve invloed van de garnalenvisserij op de ecologie in de Waddenzee een halt toe te roepen?

2. Bent u het met de Partij voor de Dieren eens dat dit onderzoek een heroriëntatie op de ambities en afspraken van het garnalenconvenant rechtvaardigt? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke stappen gaat u hiertoe ondernemen?

3. Wat is uw oordeel over de mate waarin de sector zelf er tot op heden in is geslaagd een eigen conrole- en arbitragesysteem op te zetten? Kunt u dit toelichten?

4. In hoeverre bent u als trekker van het garnalenconvenant tevreden over de uitvoering van het werkplan dat de garnalenvisserij zou opstellen en over andere afspraken, zoals de invoering van het BlackBox systeem, het maken van afspraken over een tijdelijke stillegging van de visserij in verband met de kraamkamerfunctie van de Waddenzee in het voorjaar en het jaarrond sluiten van bepaalde gebieden in de Waddenzee? Kunt u dit per onderdeel toelichten?

Binnen Europese visserijsubsidies kunnen lidstaten hun eigen accenten zetten, zoals het Europees Fonds voor Maritieme Zaken en Visserij (EFMZV) waarover in het convenant gesproken wordt.
5. Bent u het met de Partij voor de Dieren eens dat het met het oog op de visstand in de Waddenzee en het advies van hoogleraar Han Olff beter is in te zetten op het opkopen van visvergunningen van de vissers dan in te zetten op innovatie binnen de visserij? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke consequenties verbindt u hieraan?

6. Bent u het met de Partij voor de Dieren eens dat een uitkoopregeling van de garnalenvissers op het Wad en de Noordzee, analoog aan die van de Zeeuwse mosselvissers met behulp van geld uit het Waddenfonds de beste oplossing zou zijn voor het behoud van de bijzondere natuur in de Waddenzee? Kunt u dit toelichten ?

7. Hoe vordert de ambitie uit het garnalen convenant om het aantal GK-vergunningen (garnalenvergunningen) met 20-30% te verminderen? Kunt u dit toelichten?

In 2017 wordt het garnalenconvenant geëvalueerd.
8. Wat is uw rol hierbij en op welke wijze betrekt u Provinciale Staten bij uw inbreng?

[1] Dagblad van het Noorden, “Stop visserij in Waddenzee”, 19 mei; Volkskrant, “Stop met vissen in de Waddenzee”, 16 april 2015.

Indiendatum: jul. 2015
Antwoorddatum: 26 aug. 2015

Toelichting vooraf:
Het ‘Convenant garnalenvisserij en natuurambitie rijke Waddenzee’ en het ‘Uitvoeringsprogramma transitie garnalenvisserij en natuurambitie rijke Waddenzee’, zijn in het najaar 2014 tot stand gekomen. Noord-Holland is medeondertekenaar van het convenant (besluit GS 14 oktober 2014 en brief aan PS kenmerk 455329/455492). Het convenant omvat een samenhangend pakket afspraken tussen de visserijsector, de Coalitie Wadden Natuurlijk en de rijks en provinciale overheden. Krachtens het convenant streven partijen naar een zo natuurlijk mogelijke ontwikkeling van de Waddenzee en een duurzame garnalenvisserij. Het convenant heeft een doorlooptijd tot en met 2026. De portefeuillehouder visserij van de provincie Groningen, de heer Staghouwer, is mede namens Noord-Holland gemachtigd om namens de drie waddenprovincies in de stuurgroep van het convenant zitting te nemen. De rol van de gedeputeerde Staghouwer in de stuurgroep is om ervoor te zorgen dat de doelstellingen voor de garnalenvisserij met de gezamenlijke partijen tot stand komen. Het maatregelenpakket zoals dit in het garnalenconvenant staat is hiervoor het uitgangspunt. De stuurgroep is verantwoordelijk voor de bewaking van de afspraken en de voortgang van de uitvoering van deze maatregelen. Nieuwe inzichten in informatie zoals die voortkomen uit het project Waddensleutels, zoals die in de inleiding van deze vragen wordt aangehaald, worden in deze stuurgroep beoordeeld en afgewogen. In 2017 worden de maatregelen en de effecten daarvan geëvalueerd op basis van de beschikbare monitoringsresultaten en de praktijkervaringen die met het nieuwe beheer zijn opgedaan. Op basis daarvan beoordelen partijen of en op welke wijze de maatregelen moeten worden aangepast om de gestelde doelen en ambities te realiseren. Daar hoort ook de optie bij om de begrenzing van beschermde gebieden aan te passen of andere maatregelen te overwegen. De doelen en ambities die met dit programma worden beoogd zijn leidend.


1: Ja, om de impact van de garnalenvisserij te beperken, is door de convenantpartijen gekozen voor een meersporenbeleid bestaande uit de inkrimping van de vloot, sluiting van gebieden en innovatie en verduurzaming sector. Het convenant is recent tot stand gekomen. Wij willen eerst de uitvoering van de convenantafspraken een kans geven, en zullen vanuit onze kant geen aanpassingen van de ambities voorstellen. In 2017 vindt een evaluatie plaats waarin deze onderzoeksresultaten worden meegenomen.

2: Nee, in 2017 vindt een evaluatie plaats, waarin de onderzoeksresultaten worden meegenomen.

3: Het controle- en arbitragesysteem is een van de maatregelen uit het convenant voor de garnalenvisserij. De sector werkt op dit moment nog aan de opzet van het eigen controle- en arbitragesysteem. De beoordeling van de maatregelen uit het convenant vindt plaats bij de eerste evaluatie in 2017. Het werkplan is een meerjarig uitvoeringsprogramma waarvan nu het eerste jaar in uitvoering is. GS achten het prematuur daarover nu al uitspraken te doen.

4: De uitvoering van de door u genoemde afspraken is onderdeel van de evaluatie in 2017. De beoordeling van de voortgang is op dit moment prematuur, zie antwoord 3. Overigens is de provincie Noord-Holland, zoals hierboven reeds aangegeven, geen trekker van het convenant.

5: Wij ondersteunen het meersporenbeleid dat in het convenant is afgesproken zoals aangegeven bij antwoord 1. De provincie heeft overigens geen taak of verantwoordelijkheden ten aanzien Europese visserijsubsidies zoals het Europees Fonds voor Maritieme Zaken en Visserij (EFMZV) en de afweging van prioriteiten hierbinnen. Dit is een verantwoordelijkheid van het ministerie van Economische Zaken.

6: Nee, overeenkomstig het convenant delen wij de opvatting dat voor de beste oplossing van een meersporenbeleid moet worden uitgegaan. Dit houdt in, naast de in het convenant aangegeven beperking van de visserijdruk en sluiting van gebieden, het bevorderen van technische en beheersmaatregelen om de convenantsdoelen te realiseren. Overigens nemen wij aan dat u doelt op de beëindiging destijds van de mechanische kokkelvisserij.

7: Bij de financiering van deze maatregelen spelen staatssteunvragen een rol. Als de staatssteunvragen zijn beantwoord, kan er een start met de uitvoering van de maatregel worden gemaakt. In 2017 vindt een evaluatie plaats, waarin de voortgang van de maatregelen om de visserijdruk te verminderen wordt meegenomen.

8: De Waddenprovincies zijn convenantpartner en zullen vanuit die rol invulling geven aan de afspraken van het convenant. Daaronder valt ook de tussentijdse evaluatie. Wij zullen uw staten informeren over de uitkomsten van de evaluatie.

Interessant voor jou

Vervolgvragen MAG-complex, Egmond aan den Hoef  - gemeente Bergen (NH) 

Lees verder

Vragen over plannen voor provinciale kringloop van mest

Lees verder

Help mee aan een betere wereld

    Word lid Doneer