Pallas reactor

Voorzitter,

Wij hebben slecht nieuws voor u. De Pallas reactor komt er niet. Tegen de tijd dat deze reactor gebouwd kan worden, is de markt voor medische isotopen grondig veranderd en is er geen behoefte meer aan Pallas. Nu al durven investeerders het niet aan om het ontwerp te maken en moet de overheid dit financieren. Denkt u echt dat de commerciële partijen, die niet in het ontwerp willen stappen, straks wel de bouw en met terugwerkende kracht het ontwerp willen betalen?

In Canada zullen de Maple 1 en Maple 2 reactoren, die gebouwd zijn voor de Molybdeen 99 productie, nooit opgestart worden. De Canadese regering wil geen kernreactor meer en heeft geld beschikbaar gesteld voor onderzoek naar alternatieven voor kernreactorisoptopen. Heeft iemand daar iets van geleerd? Wij niet, Canada wel. Dit land gaat volledig over op productie van medische isotopen door deeltjesversnellers.

Laten we de afweging maken op basis van feiten:
1) Alle belangrijke isotopen zijn te maken met deeltjesversnellers. Daar is dus geen kernreactor voor nodig. Dat heeft de Partij voor de Dieren al eerder beweerd, verwijzend naar onder andere het rapport van de stichting LAKA. Met Groen Links hebben wij Statenvragen gesteld: welke isotopen kunnen volgens GS niet in een deeltjesversneller worden gemaakt? Er volgde slechts een fotokopietje van NRG, met een toelichting waarin diverse isotopen, die prima met een deeltjesversneller kunnen worden geproduceerd, als ‘reactor-isotoop’ worden neergezet. Een flut-antwoord.
Deeltjesversnellers die nu gemaakt worden kunnen vrijwel alle isotopen produceren; inclusief Molybdeen-99 dat het terugverdien model moet worden de van Pallas reactor.

2) De concurrentie wordt straks moordend. Het in het verleden gratis weggeven van reactorisotopen is voorbij en februari 2010 heeft het licht uitgedaan voor de reactor ontwikkeling. Vanaf dat moment wordt er volop gewerkt aan versnellers die als bouwpakket gekocht worden. Bereikbaar voor vrijwel ieder ziekenhuis vanaf ca €1,2 miljoen. Met het wegvallen van de gratis reactorisotopen, zal het voor ziekenhuizen steeds gunstiger worden om de productie volledig in eigenhand te nemen.
Naast de cyclotrons bij de ziekenhuizen en de grote lineaire deeltjesversnellers in de Verenigde Staten, draait in 2015 de Jules Horowitz reactor in Frankrijk op volle kracht. Van de markt die deeltjesversnellers overlaten moet de Pallas reactor de grote leverancier van medische isotopen worden van Europa. De Franse kernreactor wil dat ook. En die is niet alleen al bijna af, maar ook twee keer zo groot als Pallas.

3) Deeltjesversnellers zijn veiliger dan reactoren. Het ministerie van EL&I produceert elk jaar een storingsrapport over ongewone gebeurtenissen met nucleaire bedrijven. Petten heeft hier vaste hoofdstukken in. De deeltjesversnellers van ziekenhuizen worden niet genoemd. Dat geeft het verschil in veiligheid voldoende aan lijkt mij.

4) Voor de kennisinfrastructuur zou het veel beter zijn als Nederland instapt in de ontwikkelingen op het gebied van deeltjesversnellers. Er wordt volop ontwikkeld aan verbeteringen in CT, MRI, Ultrasonic, Optical en PET techniek, juist omdat ze beter zijn of om als vervanging van de SPECT scanners te kunnen dienen. Dat levert een nieuwe, innovatieve industrie op met voldoende overlevingskansen voor de komende decennia, in tegenstelling tot een reactor die al bij voorbaat een achterstand oploopt op innovatiegebied.

Zowel het Rijk als de provincie gaan uit van een marktsituatie van jaren terug. Voordat de tekeningen van Pallas af zijn, zal de markt er volledig anders uit zien. De besluitvorming rond Pallas lijkt een kernreactor. Zodra hij aanstaat is hij vrijwel niet meer uit te zetten. De ongezonde financiële onderbouwing om in één keer €40M weg te geven doet ons aanstormen op een nieuwe ramp. In dit geval gelukkig slechts een financiële ramp.

Dank u wel.