Omge­vings­ver­or­dening: kader om water en dieren te beschermen en dier­hou­derij af te bouwen

Ik zal me vanavond voornamelijk beperken tot het aankondigen van een aantal moties en amendementen bij de herzieningen van de Omgevingsverordening. Dit om de andere fracties ruimschoots de tijd en de gelegenheid te geven om met aanvullingen en opmerkingen te komen.

Vanuit verschillende kanten is onze fractie benaderd met vragen over de betrekkelijk marginale rol die water speelt in onze omgevingsverordening en in onze Omgevingsvisie. Maar gelukkig staat het ons als PS altijd vrij om ook de Omgevingsvisie aan te passen. Daarom overwegen we met een motie te komen om waterbelangen op te nemen in onze provinciale Omgevingsvisie (motie 1).

Dan terug naar het voorliggende, met daarbij de waterbril nog even ophoudend. We zijn als fractie even gaan graven en zien in de Omgevingsverordening ruimte voor uitwerking van de waterbelangen. We hebben daarvoor onder andere een vergelijking gemaakt met de provincie Flevoland.

Onlangs hebben we een overzicht gekregen van de mogelijke instrumenten om water beter te beschermen. Maar daar is niets over de effectiviteit en het nut van die instrumenten in opgenomen. Door de goede technische ondersteuning van onze ambtenaren, zijn we tot de conclusie gekomen dat het noodzakelijk is om ook helder te krijgen wat de meest kansrijke en effectieve instrumenten zouden kunnen zijn. Zo hebben we onze instrumentenkoffer gereed als er volgend jaar meer gedaan moet worden om de waterdoelen te halen. Daarover komen we met een motie (motie 2).

In Flevoland is een totaalverbod op risicovolle activiteiten rond grondwaterbeschermingsgebieden. In navolging van de eerder aangenomen motie over vuurwerk in stiltegebieden overwegen we nu een motie over een vuurwerkverbod rond grondwaterbeschermingsgebieden in te dienen (motie 3).

We hebben met het initiatiefvoorstel NH Impact al afgesproken om goede, groene voorbeelden meer podium te geven. Goede voorbeelden trekken namelijk twijfelende boeren en ondernemers de groene kant op. Bij projecten die bijdragen aan oplossingen van waterproblemen is dat ook belangrijk. We merken dat er veel behoefte is om juist op dit dossier positieve voorbeelden te stimuleren en te versnellen. Via bijvoorbeeld tenderprocedures, wedstrijdelementen, e.d. Ook hierover overwegen we een motie (motie 4).

Verder: de verdringingsreeksen voor oppervlaktewater bij droogte. Eerst een vraag over niet onomkeerbare schade aan de natuur. Vallen dode dieren door droogte ook onder onomkeerbare schade?

We komen in ieder geval met een amendement om niet onomkeerbare schade aan de natuur hoger op de verdringingsladder te plaatsen, bijvoorbeeld boven beregening van sportvelden (amendement 1).

Dan voorzitter, faunabeheer.

We kunnen in de OV verdere eisen stellen aan een faunabeheerplan, op basis waarvan GS het plan ook moet beoordelen. We zien dat veel mensen willen dat we voorzichtiger omgaan met levens van dieren en daar is ook een RDA rapport over uitgebracht. Daarom stellen we voor om onder eisen bij het opstellen van een faunabeheerplan dat de intrinsieke waarde van het dier centraal moet worden gesteld en dus zwaar moet meewegen. Ook daarover komen we met een motie (motie 5).

We zien bij het jaarlijkse verslag van de faunabeheereenheid dat er geen financiële onderbouwing is. We zien ook dat de jaarlijkse subsidie ondertussen meer dan een miljoen euro is geworden. Daarom overwegen we een amendement in te dienen om een financiële paragraaf aan het jaarverslag van de faunabeheereenheid toe te voegen (amendement 2).

Dan een blokje landbouw.

Een meerderheid van de mensen wil af van intensieve veehouderij. Veel partijen in dit huis ook. In de Omgevingsverordening staat dat nieuwe bedrijven zich niet mogen vestigen. De toelichting daarbij van de provincie luidt: “De intensieve veehouderij kan een grote impact hebben op de leefomgeving, door bijvoorbeeld geurhinder, uitstoot van fijnstof, ammoniak, zoönosen en endotoxinen. Ook is dierenwelzijn een onderwerp dat tot maatschappelijke discussies leidt. Om die redenen is een vergroting van het aandeel intensieve veehouderij niet gewenst." Met precies die redenering kunnen we bij volgende versie van de OV een verbod opnemen voor verdere groei van reeds bestaande intensieve veehouderijen. Daarom komen we hierover ook met een motie (motie 6).

De definitie van intensieve veehouderij is in onze Omgevingsverordening allereerst een niet-grondgebonden veehouderij. Maar er is geen echte definitie van 'grondgebonden' in de definitielijst. Bij ambtelijke navraag blijkt dat de enige definitie die NH daarvoor hanteert bedrijven zijn "zonder of nagenoeg zonder weidegang of vrije uitloop". Maar in andere provincies, gemeenten en landelijk, worden vaak andere definities gehanteerd, waarbij bijvoorbeeld ook wordt gekeken naar het sluiten van kringlopen, het telen van voer op eigen grond, het uitrijden van mest op eigen grond, het aantal dieren en/of de hoeveelheid grond.

Het verdient volgens ons aanbeveling dat GS de verschillende definities van grondgebondenheid in kaart brengt en aan commissie de opties ter overweging voorlegt. Dus u verwacht het al: wij zullen hierover met een motie komen (motie 7).

Met dezelfde redenering als bij de intensieve veehouderij, kan de provincie ook beperkingen opleggen aan de groei van schadelijke sierteelt/bollenteelt. In Drenthe blijkt uit juridisch onderzoek dat daar ook mogelijkheden voor zijn op basis van het voorzorgsbeginsel. Ons voorstel zou ook zijn om dat te onderzoeken. Ook daarover overwegen wij een motie in te dienen (motie 8).

Dan echt ter afronding. Het lijkt erop dat er een omissie is in de uitwerking van de ‘Motie Voorkomen faunaslachtoffers bij windenergie borgen’. Klopt het dat deze wel is opgenomen in de herziening 2020, maar niet in de herziening 2022?

Dat dwingt ons dan zeker toch nog tot het indienen van een derde amendement (amendement 3)…