Agenda Landbouw: onduurzaam en oneco­no­misch

Voorzitter,

Ondanks dat Provinciale Staten als kader heeft meegegeven dat duurzaamheid leidend dient te zijn, bij ieder thema van de landbouwagenda, komt het nauwelijks uit de verf:
- streekproducten krijgt een budget van nul;
- biologische landbouw krijgt twee ton per jaar.
Dat is het.

Doelstelling: zeven procent van het landbouwareaal in 2015 biologisch, maar voor de overige 93 procent betekent dat dus doorgaan met de huidige, zeer onduurzame vorm van landbouw.

Landbouwgif en kunstmest vernietigen de natuur, dragen bij aan het opraken van grondstoffen en vervuilen de leefomgeving. Daarbij veroorzaakt de bio-industrie grote risico’s voor de volksgezondheid, veel dierenleed, oneerlijke concurrentie en is deze industrie verantwoordelijk voor de kap van tropisch regenwoud in Brazilië, om maar enkele aspecten te noemen. Een doodlopende weg. En aquacultuur is gewoon een nieuwe vorm van bio-industrie. De enige duurzame vorm van visserij in tijden van overbevissing is plasticvischen.

Deze agenda is waarschijnlijk óneconomisch. Economie is een onderdeel van ecologie. Simpel gezegd, alle economie speelt zich af op Aarde, maar niet alles wat zich afspeelt op Aarde is economie. Als de economie groter wordt dan de ecologie kan dragen dan zijn de kosten van de ecologische diensten die je voor productie opoffert hoger dan wat er aan economische winst valt te behalen. Dat is oneconomische groei, volgens econoom Herman Daly.

In de commissie hebben wij laten zien dat de milieubelasting ten opzichte van de economie door de sector landbouw extreem hoog is. Dit is een sterke indicatie dat er sprake is van oneconomische groei. Dit is zeer schadelijk voor de samenleving. Heeft GS voor de agenda Landbouw onderzoek gedaan naar deze oneconomische groei van de landbouw en hoe dat is meegenomen in deze agenda?

Bovendien is de nota niet goed onderbouwd. Er wordt gesteld dat de landbouw zo’n 10% van het BNP genereert. Dit klopt niet: de landbouw genereert minder dan 2 procent van het in Nederland verdiende inkomen en in Noord-Holland 1,11 procent. Hier treedt verwarring op met het begrip agribusiness, dat veel meer omvat dan alleen de landbouw: ook de voedingsmiddelenindustrie en delen van de handel- en transportsector worden gerekend tot de agribusiness. Deze breed gedefinieerd agribusiness is uiteraard belangrijk voor de Nederlandse economie, maar hetzelfde kan worden gezegd van iedere breed gedefinieerde sector. Het feit dat een breed gedefinieerde sector belangrijk is, is geen argument voor het ondersteunen van zo’n sector.

Als al publiek geld wordt gebruikt om een sector te ondersteunen dan moet duidelijk zijn wat met deze ondersteuning zal worden bereikt in termen als meetbaar economisch rendement en extra werkgelegenheid en waarom deze inzet noodzakelijk is. Dergelijke informatie wordt niet of nauwelijks verstrekt: er wordt gesteld dat de landbouw belangrijk is, en vervolgens worden wensen geformuleerd, vaak in nogal vage termen zoals “de positie versterken” en “aanpassingsvermogen ontwikkelen”.

De Partij voor de Dieren maakt zich zorgen om het tempo waarin de hectares biologische landbouw worden gerealiseerd. Dat kan echter niet geweten worden aan de inzet van de gedeputeerde en zijn ondersteuning. Op werkbezoeken blijkt ook dat de inzet van de provincie Noord-Holland zeer wordt gewaardeerd. Hoe kan het dan toch zo langzaam gaan terwijl de markt aantrekt? Is het wijs om in gebiedsontwikkelingsprojecten, zoals nu het MOB-complex in Bergen, als daar hectaren vrijkomen voor landbouw, dan voorrang te geven aan biologische boeren en tuinders?

Tot slot pleit de Partij voor de Dieren voor het invoeren van een systeem van dierrechten in de provincie. De provincie stelt hiermee een maximum aantal dieren vast wat mag worden gehouden. De provincie kan een dierrechtensysteem invoeren en dat is ook verstandig om grip te houden op ontwikkelingen. Wij stellen voor dat GS een voorstel voorbereidt en de voor- en nadelen daarin zoals gebruikelijk netjes uitwerkt en aan PS voorlegt.
Daarom de volgende motie.

Provinciale Staten verzoeken het College van Gedeputeerde Staten:
- een voorstel voor te bereiden voor een systeem van dierrechten en deze voor te leggen aan Provinciale Staten,
en gaan over tot de orde van de dag.

Dank u wel.