Speech March against Monsanto in Alkmaar

Wat is er met ons eten gebeurd? Weten we eigenlijk wel wat we precies binnenkrijgen als we de pitloze druiven, de glimmende appels of de gifgroene paprika’s uit de supermarkt eten? Voor een experiment van het Swedish Environmental Research Institute is gekeken naar hoeveel gif er nu eigenlijk bij een gemiddeld gezin in het lichaam terechtkomt. Uit urinemonsters bleek dat met name de drie kinderen uit het geteste gezin grote hoeveelheden van verschillende gifsoorten in hun lichaam hadden.

En ook hier in Nederland is veel van ons voedsel allesbehalve schoon en veilig. Op ruim 60% van het eten in onze supermarkten zitten restanten van landbouwgif, zo blijkt uit de Gifmeter van Milieudefensie, Natuur en Milieu en foodwatch. Zelfs resten van gif dat helemaal niet is toegestaan in de EU blijkt op onze groente en fruit aanwezig te zijn. En de helft van de aangetroffen gifstoffen kan leiden tot ernstige gezondheidsschade, waaronder onvruchtbaarheid en kanker. En toch worden zorgen over de veiligheid van ons voedsel en de gevaren van landbouwgif afgedaan als irrationeel, overdreven en emotioneel.

Zo ook als het gaat over genetisch gemodificeerd voedsel. Dat Monsanto gewassen zodanig genetisch manipuleert dat ze resistent zijn tegen gif en er daardoor nog meer gespoten kan worden, dat gewassen genetisch zo worden veranderd dat ze hun vruchtbaarheid verliezen en boeren gedwongen zijn elk jaar nieuw zaad te kopen, en dat Monsanto met het genetisch manipuleren grote schade aan het natuurlijke ecosysteem toebrengt, wordt ook weggewoven als “mythen”.

Monsanto zelf claimt dat gmo noodzakelijk is om de wereld van voldoende voedsel te voorzien. Pure filantropie dus. Maar hoe filantropisch is het om zaden te patenteren, waardoor arme boeren in de Derde Wereld afhankelijk worden van een multinational, die prijzen hanteert die zij niet kunnen betalen? Bovendien is er meer dan voldoende landbouwgrond om ook de miljard mensen die ondanks de Monsanto’s van deze wereld nog elke dag honger lijden te kunnen voeden, als we die velden niet vol zouden zetten met genetisch gemanipuleerde en zwaar bespoten veevoersoja. En ook de gedachte dat biologisch boeren, zonder gif en zonder gmo, te weinig oplevert om de wereld te voeden blijkt onzin: door de goede conditie van de onbespoten bodem, de grotere weerbaarheid van biologische gewassen en de bijdrage aan de biodiversiteit, kan de opbrengst van biologische gewassen zelfs hoger zijn dan de intensieve, natuurverwoestende en milieuvervuilende landbouw waar Monsanto voor staat.

Ook bij de onderhandelingen in het kader van handelsverdrag TTIP, waar de Monsanto-lobby haar invloed laat gelden, is van filantropie geen enkel spoor te bekennen. Uit de recent gepubliceerde geheime documenten blijkt dat de voedselveiligheid zal moeten wijken om nog meer Monsanto-gif te kunnen gebruiken in Europa. Als het aan Monsanto ligt, zullen alle Europeanen straks blootgesteld worden aan de ernstige gevaren van nu nog verboden gifsoorten. En het zou zelfs zo kunnen zijn dat met TTIP de Europese Unie genetisch gemodificeerde mais móét invoeren, omdat anders Monsanto Brussel een claim aan de broek kan doen van miljarden euro’s. Maar als zelfs Donald Trump – bij ons voor het eerst bekend dankzij de beroemde woorden “you’re fired!” uit de TV-show The apprentice - geen TTIP wil omdat het slecht zou zijn voor de werkgelegenheid, moeten toch alle alarmbellen gaan rinkelen. Niet het welzijn van mens en dier, maar louter en alleen de multinationals en de Monsanto’s van deze wereld hebben baat bij handelsverdrag TTIP. Geen filantropie, maar pure hebzucht.

Het zijn dus niet de tegenstanders van Monsanto en TTIP die zich laten leiden door emotie, en die de feiten negeren, maar de voorstanders, die gedreven worden door niets dan hebzucht en die als de feiten ze niet zinnen, wetenschappelijk onderzoek saboteren. Een oproep om een flinke portie ethiek toe te voegen aan ons voedselbeleid omdat mens en dier letterlijk ziek worden van een dieet van gif en genetisch gemanipuleerde gewassen is niet emotioneel. En is er iets dat meer irrationeel is dan het kapot maken van onze eigen leefomgeving, het totaal onleefbaar maken van onze eigen planeet? Door Monsanto sterven de bestuivende insecten uit, waardoor de voedselvoorziening – die zij zelf zeggen zo hoog in het vaandel te hebben staan – echt in gevaar komt. Gandhi zei het al: de aarde biedt voldoende voor ieders behoefte, maar niet voor ieders hebzucht. Hou vast aan je idealen, en protesteer tegen het offeren van alles wat het leven de moeite waard maakt op het altaar van de economie.