Begroting 2010

1e termijn

Voorzitter,

Ik begin graag met de mededeling dat de Partij voor de Dieren overwegend positief is over de eerste begrotingswijziging. Dat neemt niet weg dat ik in deze algemene beschouwingen 6 onderwerpen ter sprake breng. waar wij het nog wel even over willen hebben.

Zo is de Partij voor de Dieren niet overtuigd van het nut en de noodzaak van de tweede zeesluis en de participatie in ECN/NRG Petten. Het tegen elkaar opbieden tussen de provincies Noord-Holland en Zeeland om een kernreactor vonden wij verre van charmant. Natuurlijk maakt onze gedeputeerde zich sterk voor de werkgelegenheid, maar dat moet met inhoudelijke argumenten en niet door het opbieden met belastinggeld. Volgens ons kan het volgend jaar een kleine € 100 miljoen goedkoper, als we de posten voor de kernreactor en de tweede zeesluis uit de begroting halen.

De gedeputeerde heeft gezorgd dat Zeeland en Noord-Holland niet verder tegen elkaar opbieden. Maar waarom zouden we niet allebei die € 40 miljoen gewoon op zak houden? Wij dienen hiervoor een motie in. Wij stellen daarin voor dat wij geen 40 miljoen beschikbaar stellen, onder voorwaarde dat ook de provincie Zeeland dat niet doet, want ook Zeeland kan daar nog van afzien.
Dus als Zeeland bereid is af te zien van een bijdrage van € 40 miljoen, doen wij dat ook, zodat er geen ongelijke concurrentie ontstaat. De motie luidt dan ook:

Provinciale Staten dragen het College van Gedeputeerde Staten op:
- geen participatie te nemen in ECN/NRG Petten, als ook Zeeland afziet van haar toezegging € 40.000.000 beschikbaar te stellen;
- Provinciale Staten van Zeeland van deze motie op te hoogte te stellen;
en gaan over tot de orde van de dag.

Vanaf 1 januari investeert onze provincie belastinggeld in de visserijsector. U heeft dit niet gelezen in de 1e begrotingswijziging, omdat het is geregeld in de Agenda landbouw en visserij. Het gaat om cofinanciering voor vitalisering van visserijgemeenschappen die te lijden hebben onder de Europese vangstbeperkingen. De Partij voor de Dieren vindt een manier van warme sanering goed, maar dit niet.
De subsidie mag worden ingezet voor onder meer efficiencyverbetering, het ontwikkelen van nieuwe markten, kostprijsverlaging, productvernieuwing, modernisering en ombouw van bedrijven naar andere vangsten, maar dat allemaal zonder dat dit leidt tot meer visserij. Gelooft u dat echt? En hoe controleert u dat?
Er is al zo veel overbevissing… dan kunnen wij die sector toch niet verder aanjagen? Daarom dienen wij de volgende motie in:

Provinciale Staten dragen het College van Gedeputeerde Staten op:
- geen cofinanciering beschikbaar te stellen op basis van de ontwikkelingsstrategie 2009-2013 van de Visserijgroep Noordwest Holland;
en gaan over tot de orde van de dag.

Iets heel anders voorzitter. Paul McCartney en Yoko Ono hebben het initiatief genomen tot Meat Free Mondays. Vanwege de grote milieudruk die vleesproductie met zich meebrengt, heeft deze wereldberoemde kever opgeroepen één dag in de week geen vlees te eten.
De Partij voor de Dieren vindt dat wij als provincie mee moeten doen aan dit initiatief, want ook symboolpolitiek is politiek. Gezagsdragers hebben een voorbeeldfunctie. Laten wij daarom een vleesvrije dag invoeren voor onszelf, de Provinciale Staten van Noord-Holland. Paul McCartney koos voor maandag en toevallig vergaderen wij dan regelmatig. Komt dat niet mooi uit?

Okay, omdat wij altijd op maandag vergaderen, zou dat voor ons betekenen dat we als Provinciale Staten praktisch vegetarisch zouden worden en dat is nu ook weer niet nodig. Het idee van de Meat Free Mondays is vermindering van vleesconsumptie. Daarom stellen wij voor om één op de zeven vergaderdagen vleesvrij te eten. Onze eigen invulling van Meat Free Monday. Daartoe strekt onze motie:

Provinciale Staten verzoeken het College van Gedeputeerde Staten:
- Meat Free Mondays te promoten in de bedrijfskantine;
dragen de Statengriffie op:
- van één op de zeven vergaderdagen van Provinciale Staten en haar commissies een ‘Meat Free Monday’ te maken;
en gaan over tot de orde van de dag.

De Partij voor de Dieren krijgt soms steun uit onverwachte hoek. Eerder al bleek de paus achter ons standpunt over intensieve veehouderij te staan, later maakte de Evangelische Omroep in Netwerk in de serie ‘Ons Dagelijks Brood’ een reportage over het doden van kweekvis. De beelden liegen er niet om.

Maar, voorzitter, soms komt de tegenwind ook uit onverwachte hoek. Dat is nu het geval. Voor mijn bijdrage is een verkorte versie van 3 minuten gemaakt van de film over visdoding. Ik mag de film echter niet vertonen, want het reglement van orde voorziet daar niet in.
Jammer. Dat heb ik over het hoofd gezien. Ik ben zowel teleurgesteld als verbaasd. Want wij krijgen met enige regelmaat presentaties in de vorm van PowerPoint in commissievergaderingen, wij werken met e-mail, Statenleden werken in de koffiekamers met hun laptops tijdens PS-vergaderingen, we telefoneren mobiel telefoneren. Daarom had ik geen rekening gehouden met de mogelijkheid dat het vertonen van een filmpje van 3 minuten op bezwaar zou stuiten. Het zij zo.

Het filmpje houdt u tegoed – voor behandeling in de commissie WAMEN of op een andere manier. U kunt ook een DVD-tje van mij krijgen om de film rustig thuis te bekijken. Dan kunt u op uw gemak zien, hoe schaamteloos wij anno 2009 omgaan met kweekvis. Ik dien er nu toch een motie over in, met het volgende dictum:

Provinciale Staten dragen het College van Gedeputeerde Staten op:
- op geen enkele wijze, direct of indirect, ondersteuning of medewerking te verlenen aan producenten die vis niet verdoven of niet onmiddellijk doden voor de verwerking;
en gaan over tot de orde van de dag.

Voorzitter, ik zeg er meteen bij: die motie hoeft vandaag niet in stemming te worden gebracht. Ik houd hem aan.

En, voorzitter, ik zal er nu verder geen punt van maken, maar het Reglement van Orde, wordt met enige regelmaat overtreden. Niet met filmpjes, maar bijvoorbeeld met het uitbrengen van stemmen, dat volgens het reglement moeten plaatsvinden door het uitspreken van ‘voor’’of ‘tegen’. In het reglement staat niets over elektronisch stemmen via een knopje met een + of – teken of over stemmen door handopsteken. Dat zou dus ook niet mogen. En dat gebeurt vandaag ook. Genoeg daarover.

De Partij voor de Dieren is altijd heel kritisch geweest over het faunabeleid van deze provincie. Het zal u dus niet verbazen dat wij zeer positief zijn over de evaluatie daarvan die gedeputeerde Bond heeft aangekondigd. Wij vinden het ook getuigen van bestuurlijke moed.
Wij zijn akkoord met het beschikbaar stellen van € 1,5 miljoen voor het oplossen van knelpunten, maar de Partij voor de Dieren kan niet akkoord gaan met het onderdeel daarvan om vangacties van in het wild levende dieren te betalen en te organiseren vanuit de provincie. Waarom denkt de gedeputeerde dat de belastingbetaler daarvoor moet opdraaien? Is dit wel een taak van de provincie?

U herinnert zich ongetwijfeld nog de vangacties op Texel in 2008.
4461 ganzen werden in de periode dat ze niet konden vliegen bij elkaar gedreven, afgevoerd en vergast met koolstofdioxide.
Hoe denkt de gedeputeerde de dieren in de voorgestelde vangacties eigenlijk te doden?

Uit onderzoek blijkt dat zelfs met het doden van meer dan de helft van alle ganzen in een populatie, die populatie blijft groeien. Vangacties helpen alleen voor zeer korte termijn, want door biologische mechanismen neemt de populatie versneld toe.

En wat was het doel van dergelijke vangacties ook alweer? Was dat niet het verlagen van de schade?
Op Texel was de schade in het voorjaar van 2008 veel lager dan het jaar daarvoor. Dat is opmerkelijk, omdat daarna pas de dure vangacties plaatsvonden. Een kosten/baten-analyse is toch wel het minste dat je mag verwachten voor er massaal dieren worden gedood.

Wij vinden het massaal doden van dieren omdat het er teveel zouden zijn gewoon onfatsoenlijk. Wij ontkennen niet dat dieren problemen kunnen veroorzaken, maar dieren zelf kunnen toch geen probleem zijn?
Dus: Bestrijd de schade, niet de dieren.
Dat brengt ons bij de motie:

Provinciale Staten dragen het College van Gedeputeerde Staten op:
- geen vangacties toe te staan;
en gaan over tot de orde van de dag.

Afgelopen woensdag berichtte De Telegraaf dat gedeputeerde Bond dreigt een aanwijzing te geven voor het doodschieten van damherten in de Amsterdamse Waterleidingduinen, als Amsterdam geen maatregelen neemt. In het Memorie van Antwoord ging het over knelpunten in het faunabeheer, maar geen woord hierover.

De directe aanleiding was een verkeersongeval op zondag 6 november.
We citeren de De Telegraaf: Afgelopen zondagavond deed zich op de Duinlustweg in Overveen de eerste aanrijding met menselijk letsel voor. Een automobilist week uit voor ‘een hert met stippen’, reed daarbij zijn auto total loss tegen een hek en liep snijwonden in het gezicht en beenletsel op.” Voorzitter, helder is dat elk ongeval er één teveel is, zeker als daarbij gewonden vallen. Maar de reactie van de gedeputeerde op het ongeval is absurd. Het gaat om een betreurenswaardig incident, maar het gebeurde niet eens in de búúrt van de waterleidingduinen. Wij vragen ons af of u wel goed bent geïnformeerd. Want u spreekt in de media ook over voedselschaarste. Maar daar is óók absoluut geen sprake van.

Waarom grijpt gedeputeerde Bond dit ongeval aan om Amsterdam te dreigen met een aanwijzing voor afschot van damherten?
Heeft dit te maken met de brief van vorige week van minister Verburg aan de gedeputeerde, die zij aanschrijft met ‘Beste Jaap’? Zij maakt daarin melding van verontruste agrariërs die bij Noordwijk overlast door damherten ondervinden. Of zijn er andere omstandigheden die de gedeputeerde dwingen tot ingrijpen in de populatie damherten in de Amsterdamse Waterleidingduinen?
Overigens, u heeft nog niet gereageerd op het Alterra-rapport dat betrekking heeft op damherten in dat gebied. Dat rapport geeft onder meer aan dat het Faunabeheerplan voor dit gebied niet eens voldoet aan de eisen van de wet. Misschien kunt u in uw antwoord meteen ingaan op dit rapport, dat wij een maand geleden hebben aangeboden.

De bollenkwekers waarover de minister rept, werken in Noordwijk en omgeving, aan de Zuid-Hollandse zijde van de Amsterdamse Waterleidingduinen. Amsterdam wil haar gebied daar afschermen met een hek – net als bij de Zandvoortselaan in Zandvoort. Amsterdam wil dit vooral vanwege de verkeersveiligheid, maar daarmee wordt ook de landbouwschade voorkomen. De eerste aanvraag voor dat hek dateert uit 2005, maar de uitvoering is gefrustreerd door de gemeente Noordwijk en andere partijen.
Maar wat heeft ú gedaan om landbouwschade te voorkomen en verkeersveiligheid daar te verbeteren? Of heeft u alleen maar aan Amsterdam gevraagd om herten dood te schieten?

En nieuwsgierig als we zijn: Heeft u vorige week nog contact gehad met de gemeente Amsterdam over de damherten en zo ja, wat heeft u daar besproken? En wanneer heeft u daarvóór nog met Amsterdam hierover van gedachten gewisseld?

Waarom denkt u de bevoegdheid te hebben om een aanwijzing te geven?

Dank u wel.
2e termijn

Voorzitter,

Met betrekking tot de motie Pallas. Wij zijn nog niet overtuigd van de noodzaak van een kernreactor, maar daar gaat de motie niet over. Het bedrijf Covidien, merk Mallinckrodt Medical is grote klant van Petten, dit bedrijf heeft een jaaromzet van 10 miljard dollar. Het lijkt niet meer dan logisch dat zij belang hebben bij een eventuele herbouw van de kernreactor.

Als het gaat om de schade van ganzen op Texel in 2008 dan hebben wij zelf al aangegeven dat die lager was dan in 2007. Maar de schade daalde al voor de vangacties. Een lagere schade nu is een trend die zich doorzet.

We hebben overigens geen antwoord gehad op de vraag welke dodingmethode de gedeputeerde wil inzetten bij volgende vangacties. Hoe kunnen wij nu in discussie met de gedeputeerde of dieren beter af zijn met vangacties dan met jacht, wanneer hij geen antwoord geeft op die vraag?

Over de subsidie voor de visserijgemeenschappen vraag ik mij af waar Dienst Regelingen precies op controleert. Als dat is op de ontwikkelingsstrategie, dan helpt dat niet erg, gezien de ruime voorwaarden. Dat vinden wij onvoldoende garantie. Wij handhaven dus de motie.

Voor wat betreft de damherten en de Amsterdamse Waterleidingduinen, merk ik op dat de gedeputeerde niet méér heeft gedaan dan alleen maar dreigen met een aanwijzing die hij niet kan geven. Want een aanwijzing is niet mogelijk volgens onze eigen Flora- en faunanota. Daarin staat dat een aanwijzing gegeven kan worden voor niet beschermde soorten. Het damhert is beschermd.
Vanaf 2002 is GS al bezig om afschot te vragen, maar we merken niets van alternatieven zoals wildsignalering of verkeersmaatregelen, of steun aan Amsterdam om hekken geplaatst te krijgen. In 2007 schreef GS in elk geval nog dat hekken zeer doeltreffend zijn om herten tegen te houden. Waarom is GS van mening veranderd?

Wij zijn afgelopen vrijdag nog in het zuidelijke gebied van de Waterleidingduinen geweest. We hebben gesproken met vertegenwoordigers van verschillende politie partijen maar ook met LTO, de Koninklijke Nederlandse Jagersvereniging (ja, voorzitter, af en toe praten we ook met jagers), Staatsbosbeheer, het Zuid-Hollands landschap en meerdere bollenkwekers. Dit uiteenlopende gezelschap was het over 1 ding eens: Er is géén voedselschaarste voor de damherten.
De jagers die van Zuid-Holland enkele herten hebben mogen schieten op de bollenvelden, getuigden ook van de goede conditie van de jonge bokken.

Voorzitter, we begrijpen best dat de gedeputeerde een lastige portefeuille heeft, met al dat dierenwelzijn. Al doende leert men, maar wij moeten kritisch zijn, omdat onwetenheid, of liever onbekendheid met de materie leidt tot onnodig dierenleed.

Als het gaat om het teveel aan herten ben ik blij dat u eindelijk openlijk afstand neemt van het faunabeheerplan. In het faunabeheerplan, dat GS heeft goedgekeurd, staat namelijk dat de FBE streeft naar 1867 damherten in de AWD. Er zijn er dit jaar 1084 geteld. Er moeten er zo bezien nog 750 bij.

De gemeente Amsterdam is verantwoordelijk voor de AWD. Zij kiest voor hekken en niet voor afschot. Veel hekken mogen nog steeds niet worden geplaatst door tegenwerking van diegenen die afschot willen.

Dank u wel.